responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : انقلاب مشروطيت ايران نویسنده : براون، ادوارد؛ مترجم مهري قزويني    جلد : 1  صفحه : 28

در مبارزات ملّيون در 1882 از كشورش اخراج شده بود، پيوست. ايندو شروع به انتشار يك هفته‌نامه عربى‌زبان تحت عنوان «العروة الوثقى» نمودند كه عمدتا سياسى و سخت ضدانگليسى بود.

من از اين نشريه، كه عنوان فرانسوى"Le Lien Indissoluble " را نيز داشت، تنها يك نسخه- شماره 17- مورخ 25 سپتامبر 1884 را در اختيار دارم و لهذا مى‌توان چنين استنباط كرد كه آغاز انتشار اين جريده در حدود ماه مه آن سال بوده است. شماره بعدى- شماره 18- آخرين شماره اين نشريه بود، زيرا حكومت انگليس كه از شدت حملات و نيز نفوذ فزاينده آن هراسيده بود، ورودش به هند را متوقف ساخته و يحتمل از تمهيدات ديگرى نيز جهت پايان دادن به حيات اين جريده استفاده كرد.

سيد جمال الدين، كه طى اقامت در پاريس قدرى فرانسه آموخته بود، نظريات خود را در مطبوعات اروپايى طرح كرده و همچنين با «رنان»(Renan) به مباحثه‌اى فلسفى پيرامون «اسلام و علم» پرداخت.

مقالات سياسى وى در باب انگلستان، روسيه، تركيه و مصر در مطبوعات انگليس درج گشته و سياستمداران برجسته وقت انگليس او را به عنوان شخصيتى برجسته و در عين حال هراس‌انگيز تلقى مى‌كردند. به رغم اين نكته، وى طى اين دوران- در 1885- به لندن آمد و لرد راندولف چرچيل(Lord Randolph Churchill) ، سر دروموند ولف(Sir Drummond Wolff) ، و به نظر من لرد ساليسبورى(Salisbury) ، كه خواستار اطلاع از نظرياتش در مورد «مهدى» برخاسته در سودان و خاصه امكان سازش با وى بودند، با او مذاكره كردند. پس از تلاشى «عروة الوثقى»، سيد جمال الدين پاريس را به قصد مسكو و سن‌پطرزبورغ ترك كرد و در آنديار به نحوى شايان مورد پذيرش قرار گرفت و چهار سال در آنجا اقامت گزيد[1]. طى اين دوران وى توانست با واداشتن تزار به صدور مجوز چاپ قرآن و ساير كتب مذهبى، خدمت بسزايى به اتباع مسلمان روسيه كند.

طى اقامت سيد در پايتخت روسيه، ناصر الدين شاه در بازديدى از آن كشور به ملاقات سيد ابراز تمايل نمود. سيد اين تمايل را ناديده گرفت. امّا، كوتاه زمانى پس از آن ملاقاتى بين ايندو در مونيخ صورت پذيرفت. شاه اصرار داشت سيد را همراه خود به ايران بازگرداند و منصب صدارت عظما را به وى پيشنهاد كرد. سيد نخست اين دعوت را، به دستاويز تمايل به ديدار نمايشگاه پاريس رد كرد. امّا،


[1] - به نظر مى‌رسد كه وى لااقل دوبار به روسيه سفر كرده است: يكبار در 1885، در پى شكست در دستيابى به تفاهمى رضايتبخش با حكومت انگليس، و ديگربار در 1889، پس از ملاقات با ناصر الدين شاه در مونيخ كه امين السلطان او را به مأموريتى محرمانه در وزارت خارجه روسيه گسيل داشت. طبق شرح حال مندرج در« مشاهير الشرق»- ص 62-، نخستين سفر سيد به ايران در پاسخ دعوت تلگرافى ناصر الدين شاه، در اوايل سال 1886، بود كه به وزارت جنگ منصوب گشته، به ديدار ظل السلطان در اصفهان رفت و سرانجام با حصول اجازه، به عنوان تغيير آب و هوا به روسيه بازگشت. سفر دوم او به ايران در 1889 بود كه به دومين تبعيد وى در 1890 انجاميد.

نام کتاب : انقلاب مشروطيت ايران نویسنده : براون، ادوارد؛ مترجم مهري قزويني    جلد : 1  صفحه : 28
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست