است.[1] اين آيه، ولايت خدا، ولايت رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و ولايت وصى را ولايت واحد دانسته؛ به اين بيان كه يك ولايت را آن هم با لفظ مفرد به هر سه نفر نسبت داده است كه البته ولايت بالاصاله از آن خداوند، و ولايت بالتبع از آن رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و على عليه السّلام است.[2] از آنجا كه ولايتها به هم عطف شده‌اند و ولايت «وصىّ»، مقيد نشده، بنابراين از اين آيه، ولايت مطلقه امير المومنين عليه السّلام نيز برمى‌آيد.

ولايت مطلقه اهل بيت در قرآن و روايات‌

هرچند در قرآن به ولايت ساير اهل بيت عليهم السّلام لفظا تصريح نشده مستند و آن روايات معتبر از پيامبر صلّى اللّه عليه و اله است،[3] امّا مفهوم آيه‌ «يا أيّها الّذين آمنوا أطيعوا اللّه و أطيعوا الرّسول و أولي الأمر منكم»،[4] به دلالت التزامى به ولايت آنان اشاره دارد. در اين آيه مؤمنان به اطاعت از خداوند و رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله و اولى‌الأمر فراخوانده شده‌اند و اطاعت از اولى‌الأمر نيز هم‌عرض اطاعت از رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله خداست، آن هم به گونه‌اى مطلق و بى‌هيچ قيد و شرطى.[5] لازمه اطاعت مطلق، عصمت اولوالأمر است؛ چه اطاعت مطلق از جايزالخطا قبيح است. همه مفسران شيعه بر آن‌اند. كه لازمه اطاعت مطلق مورد بحث در آيه، عصمت اولوالأمر است.[6] براساس اين استدلال، مفسران شيعه «اولى‌الأمر» را منحصر به ائمه معصومين عليهم السّلام مى‌دانند.

اثبات ولايت براى ائمه عليهم السّلام در روايات نيز آمده است. براى نمونه در نهج البلاغه مى‌خوانيم:

[1] . بنگريد به: طباطبايى، محمد حسين، تفسير الميزان؛ عبد اللّه، شبّر، تفسير بشر؛ طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البيان؛ طبرى، محمد بن جرير، تفسير طبرى؛ زمخشرى، جاراللّه، تفسير كشاف، ذيل آيه 55 از سوره مائده.

[2] . طباطبايى، محمد حسين، الميزان، ج 6، ص 14- 24، ذيل آيه 55 از سوره مائده.

[3] . بنگريد به: كلينى، محمد بن يعقوب، اصول كافى، ج 1، ص 276.

[4] . نساء، 59.

[5] . كتاب الحجة باب أن الامام عليه السّلام يعرف الامام الذى يكون من بعده« هذه الاطاة المامور بها في هذه الايه اطاعة مطلقه غير مشروطة بشرط و لا مقيد بقيد ... و لازمه اعتبار العصمة فى جانب اولى الامر» طباطبايى، محمد حسين، الميزان، ج 4، ص 389- 391.

[6] . شيخ طوسى، التبيان فى تفسير القرآن، ج 3، ص 236؛ طبرسى، فضل بن حسن، پيشين، ج 2، ص 64، شبر، عبد اللّه، تفسير شبر، ذيل آيه 59 از سوره نساء.