داد كه در اين علم، كتاب بنويسد. و او به تأليف كتاب و ثيقة الفقهاء و ايضاح الطريق مشغول شد. زمانى كه جلد اول آن به پايان رسيد، تقديم محضر ميرزا نمود و ايشان پس‌ازآنكه يكى دوماه آن را مطالعه فرموده بود، او را تحسين كرد و با تأكيد و تكرار بدو گفت:

«بنويس! بنويس!».[1]

مهاجرت به بيرجند

علامه شيخ محمّد باقر بيرجندى، پس از رسيدن به مقام عالى اجتهاد و كسب اجازات متعدد اجتهادى و روايتى از اساتيدش در 30 سالگى (1305 ه. ق) رهسپار حج بيت اللّه الحرام و مدينه منوره شد و پس از بازگشت از سفر حج، به سوى زادگاه خويش بازگشت و در آنجا رحل اقامت افكند. در بيرجند پس از ازدواج، به تأليف و تصنيف، تدريس علوم دينى و تربيت شاگردان، افتاء و پاسخگويى به پرسشهاى مردم، اقامه جمعه (كه آن را واجب تعيينى مى‌دانست) و جماعت پرداخت. همچنين منزل او محل رفع دعاوى و خصومات مردم و قضاوت شرعى بود و به عنوان حاكم شرع به اجراى احكام دين (مانند: طلاق زنانى كه شوهران آنها مفقود شده بودند) مى‌پرداخت، و البته در اواخر عمر شريفش از قضاوت دورى مى‌كرد.

مناظره با ملا ابراهيم حنفى‌

در روزهاى نخست ورود مرحوم علامه بيرجندى به زادگاهش، روزى در مجلس امير علم- حاكم بيرجند- بين معظم‌له و ملا ابراهيم حنفى- كه از افاضل علماى عامه و معروف به احاطه بر كلام و جدل بود- در مسائل امامت و

[1]. واعظ خيابانى، علماى معاصرين، ص 167.