نام کتاب : اختران فقاهت بررسى زندگى علمى و سياسى گروهى از علماى سده اخير نویسنده : انصارى قمى، ناصر الدين جلد : 1 صفحه : 539
آزاد گذاشتن سربازهاى خود در تعرض به اين مردم، اين احترامات را
ناديده بگيريد و از روس خاطره بدى به جا بگذاريد؟
سخنان آيت اللّه ارباب، ژنرال روسى را تحتتأثير قرار داد و گفت: من
در خدمت شما هستم. ازاينرو، وى دستور داد كه هيچ سربازى حق ندارد به كسى از مردم
تعرض كند. با اين كار هوشمندانه معظمله، مردم قم از تعرض سربازان روس در امان
ماندند.[1]
فرزندان
از آن فقيه بزرگ، فرزندانى والامقام برجاى ماند كه عبارتند از: حجت
الاسلام ميرزا محمّد باقر ربانى، ميرزا محسن اشراقى و در حال حاضر آقاى حاج آقا
سعيد اشراقى. اما از همه معروفتر، استاد سخن و خطيب شيرين شكرشكن، حجت الاسلام و
المسلمين حاج ميرزا محمّد تقى اشراقى بود. وى در 1313 ه. ق به دنيا آمد، و پس از
تحصيل سطوح عاليه نزد والد بزرگوارش و آيت اللّه حاج شيخ ابو القاسم قمى، به درس
آيت اللّه حاج شيخ عبد الكريم حائرى حاضر شد و به درجه اجتهاد نايل آمد. او علاوه
بر فقه و اصول، در تفسير، حديث، حكمت، فلسفه و ادبيات دستى توانا داشت و يكى از
مدرسان بزرگ حوزه علميه به شمار مىآمد. وى در فن خطابه، ابتكارات و تحقيق در
مطالب، بىبديل به شمار مىرفت، و علم خود را به زيور حلم، وقار، تواضع و حسن
اخلاق آراسته و در اين فضايل شهره بود. در مقام وعظ و ارشاد، بقدرى مهارت و استادى
در تطبيق مطالب داشت، حق مطلب را ادا مىكرد و داد سخن مىداد، كه عقول مات و
خردها حيران مىماند.
از تأليفات چاپ شدهاش، مىتوان از: تفسير سوره يوسف، تفسير سوره
اعلى و تفسير سوره قلم نام برد. كتابهاى: اربعين حديث، تقريرات مكاسب آيت اللّه
[1]. دوانى، مفاخر السلام، ج 11، ص 243؛ تاريخ
تكايا و عزادارى قم، ص 269؛ مجله نور علم« آيت اللّه حاج ميرزا محمّد ارباب قمى»،
سال 1365، شماره 16، ص 89.
نام کتاب : اختران فقاهت بررسى زندگى علمى و سياسى گروهى از علماى سده اخير نویسنده : انصارى قمى، ناصر الدين جلد : 1 صفحه : 539