تحصيلات‌

آيت اللّه ارباب، پس از پشت‌سر نهادن دوران نوجوانى، به تحصيل ادبيات همت گمارد. پس از آن، وى به تهران رفت و نزد استادان هر فن از هر علمى توشه‌اى و از هر خرمن خوشه‌اى برچيد تا مشاربالبنان شد.[1] البته، به نام استادانش در تهران تصريح نشده، ولى در آن زمان مدار تدريس علوم نقلى و عقلى برعهده آيات عظام: شيخ عبد الرحيم نهاوندى، ميرزا ابو الحسن جلوه و آقا محمّد رضا قمشه‌اى بود.

هجرت به سامراء

حاج ميرزا محمّد ارباب، به همراه دوستان گرانقدرش، آيت اللّه حاج ملا آقا حسين قمى (د. 1327 ه. ق) و آيت اللّه مولى عبد اللّه قمى، به سامراء مهاجرت كرد. وى مدتى در درسهاى آيت اللّه ميرزاى شيرازى شركت نمود، و پس از آن به همراه ملا عبد اللّه قمى به نجف كوچيد.[2] او ساليان بسيار، در درسهاى آيات عظام:

ميرزا حبيب اللّه رشتى و آخوند ملا محمّد كاظم خراسانى حضور يافت، و پس از تحصيل و تكميل علوم دينى، به درجه رفيع اجتهاد نايل آمد و با اخذ اجازات متعدد روايى- از آيات عظام: محدث نورى، شريعت اصفهانى و حاج ميرزا حسين خليلى تهرانى- و اجتهادى- از آخوند خراسانى و ميرزا حبيب اللّه رشتى- به زادگاهش بازگشت.[3]

بازگشت به قم‌

مرحوم ارباب پس از مراجعت به قم، به تدريس، تأليف، اقامه جماعت،

[1]. شريف رازى، گنجينه دانشمندان، ج 1، ص 150.

[2]. تهرانى، نقباء البشر، ج 3، ص 1186؛ همو، هدية الرازى، ذيل شماره 290.

[3]. شريف رازى، گنجينه دانشمندان، ج 1، ص 152.