مسافرت به ايران‌

آيت اللّه مامقانى در سال 1322 ه. ق يك سال پيش از وفاتش به قصد عتبه بوسى و زيارت مرقد حضرت على بن موسى الرضا عليه السّلام، به سوى ايران حركت كرد.

وى در روز 4 محرم الحرام 1322 ه. ق از نجف اشرف به مسجد سهله، از آنجا به كربلاى شريف، و سپس به كاظمين مشرف شد؛ و پس از زيارت مشاهد مشرفه، در روز 14 محرم به سوى ايران ره سپرد. معظم‌له در هر شهرى كه پا مى‌نهاد با استقبال مردم روبرو مى‌شد، و آنان از تجليل وى فروگذار نمى‌كردند. در اين سفر هديه‌هاى بسيارى براى ايشان آورده شد كه به گفته فرزند بزرگوارش، ارزش آنها به بيش از 100 هزار تومان مى‌رسيد، اما وى به آسانى از كنارشان گذشت.[1]

هنگامى كه وى در حضرت عبد العظيم توقف داشت، دو وزير به همراه فرزند مظفر الدين شاه قاجار به حضور رسيدند، و تقاضا كردند تا به شاه اجازه ديدار دهد.

مرحوم مامقانى مشروط بر اينكه انتظار بازديد نداشته باشد، اجازه فرمود تا اين ملاقات در حرم حضرت عبد العظيم حسنى صورت بگيرد.

عصر همان روز مظفر الدين شاه با فروتنى تمام به محضر آقا رسيد، به هنگام ورود و خروج بر دستش بوسه زد، و در معيت ايشان به حرم مطهر مشرف شد. در تمام اين مدت شاه يك قدم عقب‌تر حركت مى‌كرد، و شرط ادب را رعايت مى‌نمود. گويند: از هيبت آن مرجع بزرگ رنگ از رخ مظفر الدين شاه پريده، و سخت خود را باخته بود؛ آرى! «وَ لِلَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ».[2]

آيت اللّه مامقانى در اواخر ربيع الاول به مشهد مقدس رسيد، و يك ماه در آن مطاف ملائك به زيارت، عبادت و شئون مرجعيت اشتغال داشت. وى در شب 2 جمادى الاولى عازم نجف اشرف شد، و در روز 25 رجب در ميان‌

[1]. مامقانى، مخزن المعانى، ص 247.

[2]. همان، ص 231.