تصوير: بر اساس سخن ابن اثير در نهايه‌[1] مقصود از صورت، همان شكل و هيئت شي‌ء است، يعنى ظاهر شي‌ء. تصوير يعنى هيئت شي‌ء از همه جهات- از جمله جسم داشتن. [مقصود همان ساختن مجسمه اشياست‌].

طبق سخن صاحب‌ معجم مقاييس اللغه‌[2] صورت بر هيئت خلقت و آفرينش شي‌ء اطلاق مى‌شود و هيئت آن، مجسمه و پيكره آن است.

جوهرى هم در صحاح‌ مى‌نويسد: «التصاوير التماثيل»[3]. يعنى تصويرها همان تمثال‌ها هستند. يعنى تساوى كلى در صدق دارند، خواه ترادف در معنا هم داشته باشند، خواه نداشته باشند.

مرحوم كاشف اللثام هم مى‌نويسد: «المعروف كما في اللغة ترادف التماثيل والتصاوير»؛[4] بنابراين، منظور از تصوير، ساختن صورت و هيئت و شكل چيزى همراه با تجسم است.

حال از فرمايش امام راحل در مكاسب‌ استفاده مى‌شود كه مقصود از تمثال و تصوير، وقتى مطلق استعمال مى‌شود مشابه آن شي‌ء در جميع جوانب و جهات- از جمله در جسميت است- و اطلاق آن بر تمثالِ چهره يا مقاديم بدن، نوعى مسامحه و مجازگويى است؛ چه اينكه اطلاق آن بر مجرد نقش و عكس در روايات و تعبيرات، نوعى مجاز است. وگرنه متفاهم عرفى خصوص مجسمه اشياست و آنچه كه حرام است، مجسمه‌سازى است.[5]

در اينجا اين بحث مطرح است كه آيا خصوص مجسّمه حيوان و موجود داراى حيات و روح، مورد نظر است يا اعم از آن؟ يعنى آيا مجسمه نباتات و جمادات هم مورد نظر است يا نه؟

[1]. النهايه، ابن أثير، ج 3، ص 58.

[2]. معجم مقاييس اللغه، ج 3، ص 320.

[3]. الصحاح، ج 2، ص 717.

[4]. كشف اللثام، ج 1، ص 191.

[5]. ر. ك: المكاسب المحرمه، ج 1، ص 256.