نام کتاب : شناخت سازمان تجارت جهانى نویسنده : ايروانى، محمد جواد جلد : 1 صفحه : 78
توسعهيافتگى
و در حال توسعه با
GNP
سرانه
كمتر از 1000 دلار از نظامات يارانههاى صادراتى ممنوع، معاف هستند. به ساير
كشورهاى در حال توسعه تا سال 2003 فرصت داده مىشود تا از يارانههاى صادراتى خلاص
شوند. كشورهاى با حداقل توسعهيافتگى بايد يارانههاى جايگزينى واردات (منظور
يارانههايى است كه براى كمك به توليد داخلى و جلوگيرى از واردات وضع مىشوند) را
تا سال 2003 حذف كنند. ساير كشورهاى در حال توسعه نيز تا سال 2000 فرصت داشتند تا
چنين عمل كنند. اگر صادرات كشورهاى در حال توسعه مشمول بررسيهاى مربوط به عوارض
جبرانى قرار گيرد از رفتار ترجيحى برخوردار مىشوند. براى اقتصادهاى در حال گذار
يارانههاى ممنوع بايد تا سال 2002 حذف شوند.
يك
عضو سازمان تجارت جهانى ممكن است واردات يك محصول را موقتا محدود نمايد (از
اقدامات «حفاظتى» استفاده كند). اين اقدام در صورتى است كه صنعت داخلى آن كشور
لطمه ببيند يا با موج واردات در معرض لطمه قرار گيرد. در اينجا لطمه بايد جدّى
باشد. اقدامات حفاظتى هميشه در گات (ماده 19) وجود داشتند، گرچه در موارد معدودى
از اين اقدامات استفاده شده است. پارهاى كشورها ترجيح مىدادند كه صنايع
داخلىشان را از طريق تدابير «منطقه خاكسترى[2]»
حفاظت كنند و بدين منظور به مذاكرات دوجانبه خارج از گات نيز متوسل مىشدند. آنها
كشورهاى صادركننده را متقاعد مىكردند كه صادرات خود را داوطلبانه متوقف سازند يا
به روشهاى ديگرى در بازار مشترك كنند. اين نوع توافقات محصولات زيادى را دربر
گرفت: به عنوان مثال اتومبيل، فولاد و نيمههادىها.
موافقتنامه
سازمان تجارت جهانى زمينه جديدى را فراهم كرد. اين موافقتنامه تدابير منطقه
خاكسترى را ممنوع و مهلتهاى زمانى را در تمام اقدامات حفاظتى وضع مىكند
[1] . اين موافقتنامه به نام حفاظتها خوانده مىشود(Agreement on Safegards )