اسد کاشی

اسدِ کاشی \ asad-e kāši\ (د 1048ق/ 1638م)، از شاعران عارف‌مسلک کاشان در عصر صفوی. او در قهپایۀ اصفهان زاده شد (نصرآبادی، 209؛ علی حسن خان، 23)، اما بیشتر زندگی خود را در کاشان گذراند و از این رو، به کاشی شهرت یافت.
اسد به‌سبب تمایلات عرفانی خویش، به طریقۀ نوربخشیه پیوست (معصوم علیشاه، 321) و در کاشان مریدان بسیار یافت (نصرآبادی، همان‌جا؛ آذر، 246). از سروده‌های او جز ابیاتی پراکنده و رباعیاتی اندک در تذکره‌ها چیزی برجای نمانده است (نک‌ : نصرآبادی، آذر، علی حسن خان، همان‌جاها؛ زنوزی، 792؛ هاشمی، 141-142؛ هدایت، 283-284).
مزار اسد کاشی در آرامگاه شمس‌الدین محمد، معروف به شاه شمس، از نوادگان امام زین‌العابدین (ع) قرار دارد. این محل در زمان حیات اسد، خانقاه و محل عبادت او بوده، و پس از مرگ وی به زیارتگاه تبدیل شده است (زنوزی، همان‌جا؛ کلانتر، 437؛ نراقی، 196). کراماتی به اسد کاشی نسبت داده‌اند که حاکی از اعتقاد مردم کاشان به اوست (نک‌ : هدایت، 283؛ کلانتر، همان‌جا).

مآخذ

آذر بیگدلی، آتشکده؛
زنوزی، محمدحسن، ریاض الجنه، نسخۀ خطی کتابخانۀ ملی تبریز، شم‌ 3578؛
علی حسن خان، صبح گلشن، چ سنگی، بهوپال، 1295ق؛
کلانتر ضرابی، عبدالرحیم، تاریخ کاشان، به‌کوشش ایرج افشار، تهران، 1356ش؛
معصوم علیشاه، محمدمعصوم، طرائق الحقائق، به‌کوشش محمدجعفر محجوب، تهران، 1318ش، ج 2؛
نراقی، حسن، آثار تاریخی شهرستانهای کاشان و نطنز، تهران، 1348ش؛
نصرآبادی اصفهانی، محمدطاهر، تذکرۀ نصرآبادی، به‌کوشش حسن وحید دستگردی، تهران، 1317ش؛
هاشمی سندیلوی، احمدعلی، تذکرۀ مخزن الغرائب، به‌کوشش محمد باقر، لاهور، 1968م؛
هدایت، رضاقلی، ریاض العارفین، تهران، 1316ش.

علی میرانصاری (دبا)