3. بنابراين اتّباع و تبعيّت به‌طور مطلق پيروى در همه افعال اختيارى را مى‌رساند، مگر آنكه دليل خاصى يا قيد معيّنى پيروى را به جنبه خاص يا حالت و يا رفتار و يا مورد خاصى محدود كند.

مطلب دوم: آيات كريمهاى كه مشتقات واژه اتّباع در آنها به‌كار رفته بر وجوب اتّباع از اوامر و نواهى خداوند دلالت دارند- يعنى دستورات و فرمان‌هايى كه به‌وسيله رهبران الهى براى مردم تبيين و ابلاغ شده است- و نيز بر وجوب اتّباع و پيروى از رهبران الهى دلالت دارند. اين آيات بر چند دستهاند:

دسته اول:

آياتى كه با مضمون وجوب اتّباع از امر خدا و رهبران الهى و ممنوعيت اتّباع از امر جباران و رهبران مستكبر و طغيانگر وارد شده‌اند، نظير:

آيه اول:

(اتَّبِعُوا ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ وَ لا تَتَّبِعُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِياءَ)[1].

از چيزى كه از جانب پروردگارتان بر شما نازل شده، پيروى كنيد. و از اوليا و معبودهاى ديگر جز او، پيروى نكنيد.

در اين آيه- همان‌گونه كه روشن است- ابتدا امر به تبعيّت از قرآن كريم آمده و سپس از تبعيّت حاكمان و رهبران غير الهى نهى شده است.

[1] . سوره اعراف: 3.