الف) مفاهيم اقتصادى‌

در پرتو جهان‌بينى اقتصادى اسلام بسيارى از مفاهيم اقتصادى تعريف خاصى پيدا مى‌كنند كه با تعريفى كه در اقتصادهاى مبتنى بر جهان‌بينى مادّى ارائه شده متفاوت است. مهمترين اين مفاهيم عبارت‌اند از:

1. سود و زيان‌

درحالى‌كه در اقتصادهاى مبتنى بر جهان‌بينى مادّى، مفهومى كه از سود ارائه مى‌شود در افزايش ثروت مادّى و بهره‌مندى مادّى دنيوى، و در برابر آن مفهومى كه از زيان ارائه مى‌گردد در كاهش ثروت مادّى، و از دست دادن بهره‌مندى مادّى دنيوى خلاصه مى‌شود، مفهومى كه در اقتصاد اسلامى براساس جهان‌بينى اقتصادى اسلام از سود و زيان ارائه مى‌شود، سود و زيان را از دايره تنگ ثروت مادّى و بهره‌مندى مادّى دنيوى فراتر انگاشته و محدوده‌اى وسيع‌تر از آن براى سود و زيان تعريف مى‌كند.

سود در تعريفى كه بر مبناى اصول جهان‌بينى اقتصادى اسلامى ارائه مى‌شود، افزايش ماندگار دارايى و برخوردارى از نفع دنيوى و اخروى و بهره‌مندى نامحدود انسان در زندگى جاودانه است، كه دامنه آن لذت‌ها و بهره‌مندى‌هاى روحى و اخروى را افزون بر لذت‌ها و بهره‌مندى‌هاى جسمانى دنيوى فرا مى‌گيرد.

در پرتو اين تعريف از سود و زيان، از دست دادن لذتى جسمانى و دنيوى محدود در ازاى بهره‌مندى‌هاى نامحدود و لذت‌هاى بى‌پايان زندگى اخروى، نه زيان؛ بلكه سود كلان و فراوانى است كه هزينه دنيوى به دست آوردن آن بسيار ناچيز است، و به تعبيرى كه‌