امام علی†: عَلَيْكَ بِالْبَشَاشَةِ فَإِنَّهَا حِبَالَةُ الْمَوَدَّة؛ «بر تو باد گشاده‌رویى، به‌درستى كه آن دام دوستى است». (دامي است كه با آن دوستى مردم را می‌توان شكار كرد).

خدمت به مهمان

«صاحب‌خانه خرِ مهمان است».[1]

امام علی†: ثَلَاثٌ‌ لَا يُسْتَحْيَى‌ مِنْهُنَ‌: خِدْمَةُ الرَّجُلِ‌ ضَيْفَهُ‌، وَقِيَامُهُ عَنْ مَجْلِسِهِ لِأَبِيهِ وَمُعَلِّمِهِ، وَطَلَبُ الْحَقِّ، وَإِنْ قَل‌؛ «از سه کار نباید شرم کرد: خدمت کردن مرد به مهمانش، از جا بلند شدن برای پدر ومعلمش، و مطالبه حق، اگرچه اندک باشد».[2]

سلمان خدمت پیامبرˆ رسید درحالی‌که رسول خداˆ به بالشتی تکیه داده بود. حضرت بالش خود را به سلمان داد و فرمود: «ای سلمان! هیچ مسلمانی نیست که نزد برادر مسلمان خود رود و میزبان از سر احترام به او بالشی دهد، مگر آنکه خدا آن میزبان را بیامرزد».[3]

تعارف دروغين

روزه‌ دار و به دیگران بخوران نه مخور روز و شب شکم بدران[4]

امام صادق†: أَتَاهُ‌ مَوْلًى‌ لَهُ‌ فَسَلَّمَ عَلَيْهِ وَمَعَهُ ابْنُهُ إِسْمَاعِيلُ فَسَلَّمَ عَلَيْهِ وَجَلَسَ فَلَمَّا انْصَرَفَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ† انْصَرَفَ مَعَهُ الرَّجُلُ فَلَمَّا انْتَهَى أَبُو عَبْدِ اللَّهِ† إِلَى بَابِ دَارِهِ دَخَلَ وَتَرَكَ الرَّجُلَ فَقَالَ لَهُ ابْنُهُ إِسْمَاعِيلُ يَا أَبَتِ أَ لَا كُنْتَ عَرَضْتَ عَلَيْهِ الدُّخُولَ فَقَالَ لَمْ يَكُنْ مِنْ شَأْنِي إِدْخَالُهُ قَالَ فَهُوَ لَمْ يَكُنْ يَدْخُلُ قَالَ يَا بُنَيَّ إِنِّي أَكْرَهُ أَنْ يَكْتُبَنِي اللَّهُ عَرَّاضاً؛

[1]. فرهنگ امثال سخن. به مزاح گویند یعنی صاحب‌خانه باید در خدمت مهمان باشد.

[2]. عیون الحکم و المواعظ، ح4230.

[3]. «دَخَلْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِˆ وَهُوَ مُتَّكِئٌ عَلَى وِسَادَةٍ فَأَلْقَاهَا إِلَيَّ ثُمَّ قَالَ يَا سَلْمَانُ‌ مَا مِنْ‌ مُسْلِمٍ‌ دَخَلَ عَلَى أَخِيهِ الْمُسْلِمِ فَيُلْقِي لَهُ الْوِسَادَةَ إِكْرَاماً لَهُ إِلَّا غَفَرَ اللَّهُ لَهُ» (بحار الانوار، ج16، ص235).

[4]. اسدی.