در اثر نبود سدر وكافور باآب خالص ميت را غسل دهد يا چنان‌چه كافر در اثر نبود مسلمان، مرده را غسل دهد، اقوى عدم وجوب غسل مس ميت بر آن‌ها است.

(مسأله 325) فرقى نيست در ميت، كه مس شده بين كوچك و بزرگ، عاقل وديوانه وبين مس ظاهرميت، مثل دست، دندان، ناخن و يا باطن او، مثل زبان ومانند آن.

(مسأله 326) در وجوب غسل مس ميت فرقى بين مس اختيارى واضطرارى وعاقل وديوانه وكوچك وبزرگ نيست. همچنين فرقى نيست براى كسى كه ميت را مس مى‌كند، چه با دست او رامس كند يا با پا ويا با هر عضو ديگرى كه عادتاً حس لامسه در آن وجود داشته باشد اما اگر با عضوى كه حس لامسه در آن وجود ندارد، مثلًا با مويش بدن ميتى را مس كند، غسل بر او واجب نيست.

(مسأله 327) اگر ميت را قبل از سردشدن مس كند غسل واجب نيست، آرى عضوى كه مس كرده، نجس مى‌شود البته در صورتى كه ميت و يا عضو مس كننده رطوبت داشته باشد، اگرچه مستحب است حتى اگر رطوبت هم نداشته باشد عضو مس كننده را تطهير نمايند.

(مسأله 328) اگر عضوى را كه از ميت جدا شده واستخوان دارد مس نمايد، بنابراحتياط غسل واجب است و اگر استخوان نداشته باشد غسل واجب نيست و چنان‌چه استخوان بدون گوشت يا دندان باشدبراى مس آن بنابر احتياط مستحب، غسل كند و اما اگر از بدن زنده جدا شود، مس آن بنابر اظهر غسل ندارد اگرچه احتياط اولى وبهتر، غسل كردن است.

(مسأله 329) اگر دندانى كه از زنده جدا مى‌شود كمى گوشت بهمراه داشته باشد، مس آن موجب غسل نخواهد بود.

(مسأله 330) كسى كه غسل مس ميت نكرده است، نمى‌تواند عملى را كه مشروط به طهارت است انجام دهد، مثلًا نمى‌تواند خط قرآن را مس كند يا نماز بخواند، پس بايد براى آن غسل نمايد و احتياطاً وضو نيز بگيرد گرچه اظهر عدم وجوب آن است، ولى براى ورود وتوقف در مساجد وحرم ائمه عليهم السلام وخواندن آيات سجده واجب بدون غسل اشكالى ندارد.

اقسام غسل‌هاى مستحب‌

اول: غسل‌هاى زمانى‌