او را ابتداءاً وبدون آگاهى او ادا نمايد، البته در صورتى كه بدهكار از دنيا رفته باشد، اما اگر زنده باشد اداى دين او نياز به اذن حاكم شرع دارد و اگر بدهكار از كسانى باشد كه نفقه او بر مالك زكات واجب است، مى‌تواند اداى دين او را از زكات بدهد يا بدهكارى او را با اجازه حاكم شرع ادا نمايد، امّا زكات براى نفقه او جايزنيست.

7- «سبيل اللَّه تعالى» كه عبارت است از كارهاى خير از قبيل ساختن پلها، تعمير مدارس ومساجد، اصلاح ذات البين، رفع فتنه وفساد ومانند آن، بلكه هر عملى را كه موجب تقرّب به خدا باشد شامل مى‌شود چه كارهاى عام المنفعه يا براى جهت خاص باشد.

8- ابن سبيل، كسى كه در سفر خرجش تمام شده باشد به او مقدارى از زكات داده مى‌شود كه به وطنش برسد واين در صورتى است كه توان قرض گرفتن ومانند آن را نداشته باشد. اگر سفرش براى معصيت باشد، بنابر احتياط دادن زكات جايز نيست و اگر توبه كند وپشيمان گردد، بعيد نيست كه دادن زكات جايز باشد.

(مسأله 1165) اگر زكات را با اعتقاد به وجوب آن بپردازد، بعد معلوم شود كه واجب نبوده، جايزاست آن را پس بگيرد و اگر تلف شده باشد، بدل آن را بگيرد چنان‌چه فقير عالم باشد وگرنه گرفتن آن جايز نيست.

(مسأله 1166) اگر نذر كند كه زكات را به فقير معيّنى بدهد، نذرش منعقد مى‌شود واگرسهواً آن را به فقير ديگرى بدهد، مجزى است وپس گرفتن آن جايز نيست اگرچه عين زكات باقى باشد اما اگر عمداًبه فقير ديگر بدهد، بنابراظهر كفايت مى‌كند ولى به دليل مخالفت با نذر، گناهكار وكفاره واجب مى‌شود.

اوصاف مستحقان‌

1- ايمان، بنابراين به كافر ومخالف از سهم فقرا داده نمى‌شود، ولى به فرزندان مؤمن و ديوانه آنان جايز است، اما اگر به نحو تمليك داده شود (كه در آن ايجاب وقبول شرط است)، ولى آنها بايد قبول كند و اگر توسط خود زكات دهنده يا شخص امين ديگر براى آنها مصرف شود، نياز به قبول ولى ندارد اگرچه ولى داشته باشند.

(مسأله 1167) اگر مخالف، زكات خود را به هم مذهب خودش بدهد بعد شيعه شود،