انواع ذكر:

1065- اذكار مربوط به نماز دو نوع مى‌باشند:

اول: اذكار واجبه، كه به پنج دسته تقسيم مى‌شوند:

1- ذكر ركوع، 2- ذكر سجود، 3- ذكر تشهّد، 4- ذكر تسبيحات اربعه، 5- ذكر سلام.

دوم: اذكار مستحبه، كه به ده دسته تقسيم مى‌شوند:

1- اذكار مستحبه قبل از تكبيرة الإحرام و بعد از آن، 2- اذكار مستحبه بعد از حمد و بعد از سوره، 3- اذكار مستحبه قبل از ركوع و در حال ركوع و بعد از ركوع، 4- اذكار مستحبه در سجده و نشستن بعد از آن، 5- ذكر بحول اللَّه، 6- ذكر قنوت، 7- اذكار مستحبه در تشهّد، 8- ذكر مستحب در تسبيحات اربعه، 9- ذكر مستحب در سلام، 10- اذكار مستحبه بعد از نماز.

تذكّر: غير از تسبيحات اربعه- كه احكام آن در ذيل بيان مى‌شود- بيان مسائل مربوط به سائر اقسام ذكر به محل مناسب خود موكول شده است.

1066- نمازگزار در هنگام خواندن هر يك از اقسام ذكر- غير از تسبيحات اربعه- مخيّر است بين اينكه آن را بلند بخواند يا آهسته؛ بلى، نمازگزار زن اگر نامحرم صدايش را بشنود، بنابر احتياط واجب بايد همه اذكار را آهسته بخواند.

تسبيحات اربعه:

1067- نمازگزار در ركعت سوم و چهارم نماز مى‌تواند فقط يك حمد بخواند، يا يك مرتبه تسبيحات اربعه «سُبْحانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ اكْبَرُ» بگويد، و نيز مى‌تواند در يكى از اين دو ركعت حمد را بخواند و در ركعت ديگر تسبيحات اربعه را بگويد.

1068- بنابر اقوى افضل است كه در ركعت سوم و چهارم نماز- چه نماز فرادى و چه نماز جماعت- تسبيحات اربعه خوانده شوند؛ ولى اگر نمازگزار در ركعت اول نماز حمد را فراموش كند، أحوط آن است كه در ركعت سوم يا چهارم حمد را اختيار كند؛ اگرچه بنابر اقوى در اين صورت نيز بين خواندن سوره حمد و گفتن تسبيحات اربعه مخيّر مى‌باشد.