اسلام به تصوير مى‌كشند كه نيازمند بازگشت به خويشتن و احياى دوباره اسلام است، تا بار ديگر اجتماعى شايسته را تشكيل دهند.

سيد قطب در كتاب عدالت اجتماعى در اسلام كه در 1948 م، پيش از شروع دستگيرى و زندان خود نگاشته است، مقولاتى چون انتخاب حاكم از سوى مردم و عزل او در صورت عدم رضايت مردم يا تخطى وى از قوانين، مبتنى بودن رابطه حاكم و مردم بر اصل شورا، اصل بودن عدالت اجتماعى، نفى استبداد به نام مذهب و ... را مطرح مى‌كند حسن البناء بنيانگذار اخوان المسلمين، اصولا طرفدار حكومت مبتنى بر قانون اساسى بود و آن را بهترين شكل حكومت براى اسلام و مسلمين مى‌دانست.

مودودى، رئيس جماعت اسلامى در هند و پاكستان، منشأ قدرت اسلامى را مردم- به عنوان نمايندگان خدا روى زمين- مى‌دانست و براى اولين‌بار از اصطلاح تئودموكراسى براى توصيف نظام حكومتى اسلام استفاده كرد.

حسن الترابى، نظريه‌پرداز نظام اسلامى حاكم بر سودان، دولت اسلامى را منتخب مردم و موظف به رعايت اصل شورا مى‌داند او با قبول آزادى بيان و عقيده، تحزب در نظام حكومتى اسلام را مجاز مى‌شمرد.

راشد الغنوشى، رهبر حزب النهضه تونس، آرمانهاى اسلام و دموكراسى را در يك جهت دانسته، خواستار كمك غرب به جوامع اسلامى در زمينه سازماندهى دموكراتيك جامعه است.

نگاه امام خمينى به مردم و رأى مردم و قرار دادن مجلس در رأس‌