قرآن مجيد هر دو قسم عبادت را باطل مى‌داند، و انسان به سبب آن مشرك مى شود؛ قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ تَعالَوْا إِلى‌ كَلِمَةٍ سَواءٍ بَيْنَنا وَ بَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَ لا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئاً وَ لا يَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ‌ (آل‌عمران: 64). اى اهل كتاب بيائيد بسوى كلمه برابرى بين ما و شما عبادت نكنيم جز خدا را و هيچ چيز را شريك او قرار ندهيم و نبايد كه بعضى از ما بعض ديگر را رب بگيرد

«وَ ما كانَ مَعَهُ مِنْ إِلهٍ» (المؤمنون: 91). با خدا هيچ خدايى نيست. قالَ هَلْ يَسْمَعُونَكُمْ إِذْ تَدْعُونَ، أَوْ يَنْفَعُونَكُمْ أَوْ يَضُرُّونَ‌ (الشعراء: 72 و 73)؛ آيا بت‌هاى شما دعاى شما را مى شنوند يا نفع و ضررى به شما مى‌رسانند؟.

«قالَ أَ فَتَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَنْفَعُكُمْ شَيْئاً وَ لا يَضُرُّكُمْ» (الأنبياء: 66). قُلْ أَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَ لا نَفْعاً (المائدة: 76). آيا غير از خدا چيزى را عبادت مى‌كنيد كه هيچ نفع و ضررى به شما نمى‌رساند، آيا مى‌پرستيد چيزى را كه ضرر و نفعى براى شما در اختيار ندارند.

خداوند به همه چيز آگاه و محيط است، و بندگان محتاج به وسائط نيستند، خدا چهارمى هر سه نفر و ششمى هر پنج نفر است، وَ لا أَدْنى‌ مِنْ ذلِكَ وَ لا أَكْثَرَ إِلَّا هُوَ مَعَهُمْ أَيْنَ ما كانُوا (المجادلة: 7).

قرآن وقتى عبادت غير خدا را حرام و موجب شرك مى‌داند چگونه مى‌شود به وسيله آن به خدا تقرب جست، تقرب به عمل محبوب صورت مى‌گيرد نه به عمل مبغوض.

«... وَ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِياءَ ما نَعْبُدُهُمْ إِلَّا لِيُقَرِّبُونا إِلَى اللَّهِ زُلْفى‌ (الزمر: 3)؛ اين پندار مشركين قريش بود كه واسطه‌ها را به قصد تقرب به حق مى‌پرستيدند، و قرآن آن را باطل اعلام مى‌دارد.

در اين آيه سوالى مهمى‌پديد مى‌آيد؛ زيرا كفار علت پرستيدن ولى‌ها را تنها نزديك گردانيدن به خدا معرفى مى‌كردند پس ثابت مى‌شود كه تعظيم كفار در برابر آنان به عنوان خالق نبوده چون آنان خدا را قبول داشته‌اند، مع ذلك قرآن اين گونه تعظيم را عبادت دانسته است؟

در جواب اين سوال سه احتمال وجود دارد:

1- اينكه مطلق توسل جستن به غير خدا و شفاعت خواستن از آن عبادت و موجب شرك باشد؛ هرچند به توحيد فاعلى خداوند معتقد بود. و بطلان اين احتمال بعداً مى‌آيد.