تصغير و كوچك سازى مشكلات، هنرى است كه موجب كاهش تنيدگى خواهد شد. سختى در زندگىِ همه افراد وجود دارد. مهم آن است كه انسان با نگاه به سختى‌هاى بزرگ‌تر در زندگى ديگران، علاوه بر كسب تجربه از افراد موفّقى كه توانسته‌اند در برابر آنها صبر و مقاومت كنند، از اندازه مشكل خود بكاهد.

نكته اصلى در اين روش، تصوّر موقعيتى دشوارتر از موقعيت دشوار خويشتن است تا صعودى بودن مقايسه، تحقّق پيدا كند. دشوارتر بودن يك موقعيت به چند صورت قابل تصوّر است: گاه دشوارىِ موقعيت از بالاتر بودن سطح سختى حاصل مى‌شود. به اين صورت كه خودِ سختى از پيچيدگى خاصى برخوردار است. زمانى اين دشوارى در جايگاه و منزلت افراد سختى‌ديده، نمود پيدا مى‌كند. يعنى ممكن است سطح سختى دو طرف مقايسه برابر باشد؛ امّا هدف مقايسه، از جايگاه برتر و بالاترى برخوردار باشد. لذا رويارويى با آن سختى، متناسب با شأن و مقام بالاتر وى داراى دشوارى بيشترى خواهد بود. گاهى نيز دشوارى يك موقعيت از برترى امكانات و نيروى ايجادكننده سختى، سرچشمه مى‌گيرد. هرچه عامل به وجود آورنده سختى، از قدرت و امكانات بيشترى برخوردار باشد، سختى بيشترى را وارد مى‌كند و در نتيجه، تحمّل آن نيز دشوارتر خواهد شد.

با عنايت به اين نكته، مى‌توان گفت شخص مبتلا به سختى، هنگامى كه به مقايسه و سنجش سطح سختى‌هاى وارده بر خود و ديگران مى‌پردازد، و يا افرادى را مشاهده مى‌كند كه با وجود برترى شأن و مقام، همان سختى را متحمّل شده‌اند، و يا با ايجادكنندگان سختى‌هايى روبه‌رو بوده‌اند كه امكانات و نيروى بيشترى در اختيار داشته‌اند، مشكلش را كوچكْ ارزيابى مى‌كند و از ميزان فشار روانىِ موقعيت ناگوار خويش مى‌كاهد. پس اثر و فايده روش مقايسه صعودى در سه زمينه سطح سختى، شأن فرد سختى ديده و امكانات ايجادكنندگان سختى، توجّه‌دهى به موقعيت دشوارتر ديگران است كه «كوچك سازى» سختى را به دنبال خواهد داشت و كوچك ديدن سختى، از مهم‌ترين عوامل توانمند ساختن افراد در تحمّل سختى‌ها به شمار مى‌رود.

در قرآن كريم از اين روش، هم درباره پيامبر (ص) در موقعيت‌هاى دشوارى چون: درخواست‌هاى نامعقول، نافرمانى مردم، خيانت اسيران جنگى، تكذيب و هجرت استفاده شده است، و هم در باره رزمندگانى كه در ميدان جنگ به خاطر وجود