فكرى و جسمانى خويش را براى نابود كردن پيامبر اسلام و خاموش كردن نور دعوتش- كه يگانه آرزويشان بود- به كار بردند، و حتّى پس از آن كه پيامبر (ص) از چنگال آنها بيرون رفت، يك‌صد شتر- كه در آن روزگار، سرمايه عظيمى بود-، براى يافتن پيامبر جايزه تعيين كردند، ولى خداوند با وسيله‌اى بسيار ساده و كوچك (چند تار عنكبوت) همه اين طرح‌ها را نقش بر آب كرد؛ چه اين‌كه او بهترين تدبيركنندگان است.

عبارت‌ «وَ اللَّهُ خَيْرُ الْماكِرِينَ»، در آيه 54 سوره آل‌عمران‌[1] نيز تكرار شده است. اين آيه، به جريان نقشه قتل عيسى (ع) از سوى بنى اسرائيل و ابطال توطئه آنان با حفظ جان او از سوى خداوند متعال، اشاره دارد.[2] نسبت به مسئله برترى مكر خداوند، علاوه بر عبارت يادشده، تعابير ديگرى نيز وارد شده است.

در آيه 21 سوره يونس با عبارت‌ «اللَّهُ أَسْرَعُ مَكْراً» به توجيهات ناروا و راه‌هاى فرارى كه مشركان در برابر آيات پروردگار و ظهور بلاها و نعمت‌ها مى‌انديشيدند، پاسخ مى‌گويد:[3]

(وَ إِذا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً مِنْ بَعْدِ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُمْ إِذا لَهُمْ مَكْرٌ فِي آياتِنا قُلِ اللَّهُ أَسْرَعُ مَكْراً.[4]

هنگامى كه به مردم، پس از ناراحتى‌اى كه به آنها رسيده است، رحمتى بچشانيم، در آيات ما نيرنگ مى‌كنند، [و براى آن نعمت و رحمت، توجيهات ناروا مى‌كنند] بگو: خداوند سريع‌تر از شما چاره‌جويى مى‌كند).

در برخى از تفاسير، ذيل اين آيه وارد شده است كه: در مكّه خشك‌سالى و قحطى شد و خداوند به بركت پيامبر خدا (ص) باران فرستاد؛ ولى مشركان گفتند كه باران به خاطر بت‌ها بوده است! سپس اين آيه نازل شد و آنان را رسوا نمود.[5] در

[1]. وَ مَكَرُوا وَ مَكَرَ اللَّهُ وَ اللَّهُ خَيْرُ الْماكِرِينَ‌)( سوره آل عمران، آيه 54).

[2]. براى آگاهى از مكر بنى اسرائيل و تدبير خداوند به تفاسير ذيل آيه 157 سوره نساء مراجعه فرماييد.

[3]. تفسير نمونه، ج 8، ص 257.

[4]. سوره يونس، آيه 21.

[5]. تفسير الصافى، ج 2، ص 398، فى ظلال القرآن، ج 3، ص 1773.