واژه «أيد» همراه با مشتقاتش، يازده مرتبه در قرآن تكرار شده است كه غير از دو مورد آن‌[1] كه به شكل اسمى «أيد» آمده است و ارتباطى با بحث ما ندارد، در بقيه موارد[2] به صورت فعل از باب تفعيل و به معناى تقويت كردن و نيرومند ساختن وارد شده است. در تمامى اين موارد، به غير از يك موردش، با استفاده از حرف «باء»، به وسيله و سببى كه با آن تأييد صورت مى‌گيرد، اشاره شده است. امّا در يك آيه، تأييد با حرف «على» وارد شده است و از تأييد گروهى از بنى اسرائيل كه به عيسى (ع) ايمان آورده بودند، در قبال دشمنانشان خبر داده است.[3] با توجّه به اين تفاوت، همچنين نتيجه‌اى كه براى اين تأييد بيان شده است (يعنى غلبه يافتن اين گروه بر دشمنانشان)، مى‌توان گفت كه تأييد در اين آيه به معناى غلبه دادن است. توجّه به اين غلبه‌اى كه از تأييد خدا شامل حال اين گروه از مؤمنان شده است، خود، عاملى است براى تقويت روحيه همه مؤمنان در هر زمان كه بدانند آنها نيز مورد تأييد و حمايت الهى قرار دارند.

هشت آيه ديگر، متناسب با كسانى كه مورد تأييد واقع شده‌اند و نيز وسيله‌اى كه با آن تأييد شده‌اند، به سه گروه تقسيم مى‌شوند. در گروه اوّل، از تأييد عيسى (ع) به وسيله روح القدس سخن به ميان آمده است‌[4] كه چون در موقعيت ناخوشايندى وارد نشده‌اند، ارتباطى با بحث ما (افزايش صبر) ندارد. در گروه ديگر، عاملى كه به وسيله آن، افراد، مورد تأييد الهى واقع شده‌اند، نصرت خدا معرفى شده است كه دو مورد آن در بخش پشتيبانى با نصرت الهى در تقويت «خدا- پشتيبان» گذشت.[5] يك‌

[1]. سوره ص، آيه 17؛ سوره ذاريات، آيه 47.

[2]. چهار مرتبه به شكل« أيد»( سوره انفال، آيه 26 و 62؛ سوره توبه، آيه 40؛ سوره مجادله، آيه 22)، سه مورد به شكل« أيدنا»( سوره بقره، آيه 87 و 253؛ سوره صف، آيه 14)، يك‌بار به شكل« أيدتُ»( سوره مائده، آيه 110) و يك مرتبه به صورت« يؤيدُ»( سوره آل عمران، آيه 13).

[3].( يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا أَنْصارَ اللَّهِ كَما قالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ لِلْحَوارِيِّينَ مَنْ أَنْصارِي إِلَى اللَّهِ قالَ الْحَوارِيُّونَ نَحْنُ أَنْصارُ اللَّهِ فَآمَنَتْ طائِفَةٌ مِنْ بَنِي إِسْرائِيلَ وَ كَفَرَتْ طائِفَةٌ فَأَيَّدْنَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلى‌ عَدُوِّهِمْ فَأَصْبَحُوا ظاهِرِينَ‌)( سوره صف، آيه 14).

[4]. سوره بقره، آيه 87 و 253؛ سوره مائده، آيه 110.

[5]. يكبار در تأييد پيامبر خدا( ص) با يارى خدا و مؤمنان( ر. ك: سوره انفال، آيه 62) و ديگرى تأييد با نصرت الهى نسبت به هر كسى كه او بخواهد( ر. ك: سوره آل عمران، آيه 13).