خويش، دو برابر خود مى‌ديدند و خدا هر كه را بخواهد به يارى خود تأييد مى‌كند. يقيناً در اين [ماجرا] براى صاحبان بينش، عبرتى است).

خداوند در اين آيه، در مقام هشدار به كافران يا امتنان بر مسلمانان،[1] پس از بيان نمونه‌اى از امدادهايش در جنگ «بدر»- كه همان دو برابر نشان دادن جمعيت مسلمانان بود-، در ضمن قاعده‌اى كلّى، بر تقويت بندگان از طريق يارى خويش تصريح مى‌فرمايد. ذكر اين قاعده پس از يادآورى امدادرسانى در جنگ، بيانگر اين است كه يارى خدا در قالب امدادهاى غيبى، از عوامل ايجاد تقويت و تأييد رزمندگان است. حال فرقى نمى‌كند كه اثر اين تقويت، علاوه بر حمايت روانى و درونى رزمندگان، در خارج نيز به صورت غلبه ظاهرى نمايان شود يا فقط در حدّ همان تقويت روحى و عاطفى كارايى داشته باشد. در هر صورت، نقش نصرت الهى در قوّت‌بخشى به رزمندگان، قابل انكار نخواهد بود.

غير از اين دو آيه، آيات ديگرى نيز وجود دارند كه در آنها از نصرت الهى به عنوان روشى براى تقويت روحى افراد استفاده شده است؛ امّا چون به صورت يادآورىِ نصرت و يارى- كه قبلًا صورت گرفته است-، بيان شده‌اند، در تقويت «نصرتْ‌يادى» جاى مى‌گيرند.

سه. تأييد

تأييد الهى از ديگر مصاديق تقويت خدا- پشتيبان است. كسى كه تأييد الهى شامل حالش شده، خود را مورد پشتيبانى او مى‌داند. كسى هم كه خدا حامى و پشتيبان اوست، صبر بر مشكلات و سختى‌ها برايش آسان خواهد بود؛ چرا كه يارىِ الهى، به كمك او آمده است. از طرفى «تأييد» مصدر واژه «أيد» است كه در لغت به معناى نيرو و توان آمده است.[2] پس كسى كه مورد تأييد خداست، يعنى خدا او را نيرومند ساخته است؛ نيرويى كه براى رفتار مناسب در دشوارى‌ها به كار مى‌رود و تاب و توان فردِ مبتلا به سختى را افزايش مى‌دهد.

[1]. ترجمه تفسير الميزان، ج 3، ص 143؛ التحرير و التنوير، ج 3، ص 35.

[2]. كتاب العين، ج 8، ص 97.