در اين آيه، يارى الهى و مؤمنان از جمله تأييدات خدايى به شمار آمده كه خود به عنوان شاهدى براى اثبات كفايت الهى مستفاد از جمله‌ «فَإِنَّ حَسْبَكَ اللَّهُ»، به كار رفته است.[1] اين آيه به جهت بيان همين عبارت، در تقويت «خدا- كفايتى» نيز تكرار مى‌شود. نكته قابل توجّه اين كه از آمدن تأييد به وسيله مؤمنان در كنار تأييد با يارى خدا نبايد اين گونه برداشت شود كه ديگران در كنار خداى تعالى، قدرت يارى‌رساندن دارند؛ بلكه مراد اين است كه ياور واقعى و حقيقى، تنها خداى سبحان است‌[2] و نصرت و تأييد ديگران در حقيقت، از جلوه‌هاى نصرت و تأييد اويند نه آن كه ذاتاً مؤثّر باشند.[3] همچنان كه در مواردى كه مؤمنان به عنوان ياوران خدا[4] يا پيامبر (ص)[5]، و يا هر دوى آنان‌[6] معرفى شده‌اند، بايد اين گونه معنا شود كه آنان با يارى دين خدا و اطاعت از دستورهاى او و پيروى از رسولش به اعتلاى كلمه حق كمك مى‌كنند.

علاوه بر آيه يادشده، در آيه زير نيز نصرت الهى از جمله تأييدات خداوند، بيان شده است. البته نصرت در اين جا مربوط به مؤمنانى است كه از طريق بيان يارى خداوند به تقويت آنان پرداخته شده است، نه پيامبر (ص).

(قَدْ كانَ لَكُمْ آيَةٌ فِي فِئَتَيْنِ الْتَقَتا فِئَةٌ تُقاتِلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ أُخْرى‌ كافِرَةٌ يَرَوْنَهُمْ مِثْلَيْهِمْ رَأْيَ الْعَيْنِ وَ اللَّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهِ مَنْ يَشاءُ إِنَّ فِي ذلِكَ لَعِبْرَةً لِأُولِي الْأَبْصارِ.[7]

قطعاً در برخورد ميان دو گروه، براى شما نشانه‌اى بود. گروهى در راه خدا مى‌جنگيدند، و گروه ديگر كافر بودند كه آنان (مؤمنان) را به چشم‌

[1]. ترجمه تفسير الميزان، ج 9، ص 156.

[2].( وَ ما جَعَلَهُ اللَّهُ إِلَّا بُشْرى‌ لَكُمْ وَ لِتَطْمَئِنَّ قُلُوبُكُمْ بِهِ وَ مَا النَّصْرُ إِلَّا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ)( سوره آل عمران، آيه 126؛ سوره انفال، آيه 10).

[3]. تسنيم، ج 15، ص 722.

[4]. الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِيَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيراً وَ لَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ( سوره حج، آيه 40). نيز، ر. ك: سوره آل عمران، آيه 52؛ سوره صف، آيه 14؛ سوره محمّد، آيه 7.

[5].( ... فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ ...)( سوره اعراف، آيه 157). نيز، ر. ك: سوره آل عمران، آيه 81؛ سوره توبه، آيه 40.

[6]. اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَ رُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ( سوره حديد، آيه 25). نيز، ر. ك: سوره حشر، آيه 8.

[7]. سوره آل عمران، آيه 13.