معارض، سياست تهاجمى دارد و به سراغ مكاتبى مى‌رود كه ممكن است بر اساس آن شبهاتى بر ضد عقايد دين تنظيم و ارائه شود. متكلم قبل از اين كه چنين اتفاقى بيافتد بر اساس سياست پيش گيرانه به نقد و رد اين مكاتب مى‌پردازد.

اسلام به رد افكار مخالف و ضد دين با حفظ موازين عقلانى، اهميت خاصى قائل شده است. قرآن كريم دستور به جدال احسن و مناظره با مخالفان بر اساس ضوابط عقلى و شرعى را به پيامبر اكرم (ص) صادر مى‌كند: (وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ).[1] پيامبر اكرم (ص) در روايتى خود را به عنوان‌

«مجادل فى سبيل الله»[2]

معرفى مى‌كند. امام صادق (ع) نيز به برخى از ياران خود فرمودند:

«خَاصِمُوهُمْ وَ بَيِّنُوا لَهُمُ الْهُدَى الَّذِى أَنْتُمْ عَلَيْهِ و بَيِّنُوا لَهُمْ ضَلَالَتَهُ».[3]

توجه به آيات قرآن و روايات و مخصوصاً سيره معصومين (عليهم السلام)، روش‌هاى معقول و تأثيرگذارى را در برخورد با عقايد و افكار گوناگون در اختيار قرار مى‌دهد كه در اين بخش سعى مى‌شود روش‌شناسى مواجهه و رد انديشه‌هاى ناصواب، با استفاده از آموزه‌هاى اسلامى مورد توجه و بررسى قرار گيرد.

هدف وفوايد رد

هدف اصلى از رد مكاتب معارض، پيش‌گيرى از توليد شبهه بر عليه عقايد دينى بر اساس اين مكاتب است. يكى از رسالت‌هاى متكلم، رصد افكار و انديشه‌هايى است كه مى‌توانند عقايد دينى را به نوعى مورد هجمه قراردهند. متكلم با شناختن اين افكار، قبل از رواج اين مكاتب در جامعه و طرح شبهاتى بر عليه عقايد دينى بر اساس آن، به رد آن مى پردازد.

يكى از فوايد رد مكاتب معارض، رفع موانع فكرى براى پذيرش عقايد درست دينى است. افرادى كه عقايد ضد دينى را پذيرفته‌اند و به آن معتقد شده‌اند، اگر در برابر عقايد خود معارضى نبينند احساس خواهند كرد كه عقايد و انديشه‌هاى‌شان كاملًا درست‌

[1]. نحل: 125.

[2]. علامه مجلسى، بحار الأنوار، ج 2، ص 125

[3]. همان، ج 10، ص 452