نام کتاب : روش شناسى علم كلام، اصول استنباط و دفاع در عقايد نویسنده : برنجكار، رضا جلد : 1 صفحه : 211
بوده و احتمال اشتباه در آن نمىدهند. اين احساس نادرست به عنوان
مانعى در برابر پذيرش عقايد حق، عمل خواهد كرد و پذيرش عقايد درست را براى آنان
غيرممكن خواهد ساخت. متكلم با زير سؤال بردن اين عقايد نادرست، زمينه پذيرش عقايد
دينى را هموارتر مىكند.
يكى
ديگر از فوايد رد مكاتب معارض با دين، تقويت عقايد دينى است، زيرا رد نقيض يك
گزاره دينى در واقع ارائه يك دليل به نفع گزاره دينى است.
شرايط
رد
متكلم
در جايگاه رد مكاتب و انديشههاى معارض با دين، در صورتى موفق خواهد بود كه قبل از
ورود به اين كار مهم و همچنين در حين انجام اين كار، شرايطى را رعايت كند.
متغيرهايى چون مخاطب، فضاى حاكم بر رد، خود متكلم و موضوع مورد بحث مىتوانند
شرايط رد را تعيين كنند. معلوم است كه متكلم در صورتى به هدف خود از رد، خواهد
رسيد كه به صورت كامل، اين شرايط را در نظر داشته باشد و به كار بندد. اين شرايط
عبارتند از:
شرايط
رد با توجه به متكلم
متكلم
بايد قبل از ورود در عرصه رويارويى با انديشههاى ضد دينى، تصويرى روشن از دين در
ذهن خود داشته باشد. دين شناسى باعث مىشود اولًا متكلم در تشخيص انديشههاى معارض
با دين، دچار اشتباه نشود و انديشههايى را كه در تقابل با دين نيستند، به اشتباه
ضد دينى و آنهايى را كه تقابل واقعى با دين دارند را موافق با دين، تصور نكند.
ثانياً تشخيص مىدهد كه يك انديشه مخالف كدام بخش از دين را زير سؤال مىبرد.
متكلم
در صورتى مىتواند عالمانه به رد عقايد معارض بپردازد كه قبلًا با محتواى آن به
طور كامل آشنا باشد. اين آشنايى بايد در فضايى كاملًا علمى و دور از هر نوع پيش
داورى و با استفاده از منابع دست اول مربوط به صاحبان آن عقيده شكل گيرد. اين
تحقيق علمى، بايد تا حدى انجام گيرد كه بستر لازم براى اطلاع كامل متكلم با نقاط
نام کتاب : روش شناسى علم كلام، اصول استنباط و دفاع در عقايد نویسنده : برنجكار، رضا جلد : 1 صفحه : 211