نام کتاب : روابط اجتماعى از نگاه قرآن نویسنده : مسعودى، عبدالهادى جلد : 1 صفحه : 50
ايجاد آثار مثبت دلخواه را به گونهاى چشمگير بالا مىبرند. برّ و
نيكى، چيزى جز ايمان صادقانه در عرصه باور و شناخت و نيكى در ميدان عمل نيست؛ نيكى
گستردهاى كه از عبادات فردى و اجتماعى آغاز مىشود و تا انفاق مالى و معاملات
اقتصادى و مديريتهاى سياسى پيش مىرود. خوشبختانه آيه 177 سوره بقره، به مفهوم
مورد نظر خداوند از «برّ» پرداخته و علامه طباطبايى بهخوبى آن را تبيين كرده است:
(لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ
قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ لكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ
الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ الْمَلائِكَةِ وَ الْكِتابِ وَ النَّبِيِّينَ وَ آتَى
الْمالَ عَلى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبى وَ الْيَتامى وَ الْمَساكِينَ وَ ابْنَ
السَّبِيلِ وَ السَّائِلِينَ وَ فِي الرِّقابِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَى
الزَّكاةَ وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذا عاهَدُوا وَ الصَّابِرِينَ فِي
الْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ حِينَ الْبَأْسِ أُولئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ
أُولئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ) «تنها اينكه
روىهاى خود را [براى عبادت] به سوى مشرق و مغرب بگردانيد نيكى نيست؛ ولكن نيكى
حقيقى [ايمان و رفتار] كسى است كه به خداوند و روز آخرت و فرشتگان و كتاب
[آسمانى] و پيامبران ايمان آورد و مال خود را با آنكه آن را دوست [و بدان نياز]
دارد از سر محبت خدا، به خويشان و يتيمان و فقيران و درراهماندگان و سائلان و
براى [آزادى] بردگان بدهد و نماز را برپا دارد و زكات بپردازد، و [وفادارى]
وفاداران به پيمان خويش آنگاه كه پيمان بندند و بهويژه [استقامت] شكيبايان در
سختى مالى و ضرر جسمى و هنگامه جهاد است. آنها هستند كه راست گفتهاند و آنها
هستند كه پرهيزكارند».
پيام
آيه به گونهاى چكيده و كوتاه اين است كه نيكى در سه بُعد اعتقادى و عملى و اخلاقى
است. اين آيه «برّ» و نيكى را عملى صورى و نمايشى و فقط رو به مشرق و مغرب كردن در
نماز نمىداند، بلكه با
نام کتاب : روابط اجتماعى از نگاه قرآن نویسنده : مسعودى، عبدالهادى جلد : 1 صفحه : 50