نام کتاب : رفتار اخلاقى انسان با خود نویسنده : سبحانىنيا، محمد تقي جلد : 1 صفحه : 181
هويت خودِ پويا به سوى كمال» را بيابد و از خود چنين برداشتى داشته
باشد.[1] وى همچنين درباره لزوم درك
ارزشمندى خود مىنويسد:
هنگامى
انسان مىتواند خيرخواه خويشتن باشد كه اولًا: حقايقى به عنوان خير و كمال براى وى
مطرح شود؛ و ثانياً: «خود» براى انسان با اهميت جلوه كند. اگر «خود» براى انسان
داراى اهميت نباشد، در صدد شناسايى آنچه براى او مفيد يا مضر است، برنخواهد آمد.
بر اثر بىتوجهى به دو عامل مذكور است كه اغلب انسانها خيرخواه خويشتن نيستند.[2]
خداوند،
انسان را بارها تكريم كرده و در قرآن كريم به آن تصريح كرده است:
ومحققاً
ما فرزندان آدم را بسيار گرامى داشتيم و آنها را [بر مركب] در برّ و بحر سوار
كرديم و از هر غذاى لذيذ و پاكيزه، آنها را روزى داديم و آنها را بر بسيارى از
مخلوقات خود برترى و فضيلت كامل بخشيديم.
پيشتر،
مطالب مربوط به كرامت نفس انسان در قرآن را بهتفصيل بيان كرديم.[4]
روايات فراوانى نيز به جايگاه رفيع انسان تصريح كرده و او را از مشغول شدن به دنيا
و غفلت از هدف اصلى آفرينش برحذر داشته است. از جمله اين روايات، متونى است كه
بهاى انسان را بهشت، و فروختن خود يا صرف كردن عمر خويش در دنيا را براى رسيدن به
چيزى جز بهشتْ خسران و زيان مىداند. امام على (ع) در جملهاى كوتاه ولى بسيار
شيوا مىفرمايد:
«ليس
لانفسكم ثمن الا الجنة فلا تبيعوها الا بها.[5]
ارزش
شما جز بهشت نيست؛ پس آن را به چيزى جز بهشت نفروشيد». ايشان در حديثى ديگر
مىگويد: