در برخى روايات ديگر هشدار داده شده است كه امور پَست، شايسته كرامت انسان نيست و انسان خردمند كسى است كه ارزش خويش را بشناسد و آن را با چيزى معاوضه كند كه در آن معامله متحمل زيان نشودو سرمايه عمر و هستى خويش را به ثمن بخس نفروخته باشد. امام على (ع) درباره مراقبت از كرامت نفس خويش و ميزان ارزش آن مى‌فرمايد:

اكرم نفسك عن كل دنية و ان ساقتك الى الرغائب فإنك لن تعتاض بما تبذل من نفسك عوضاً و لا تكن عبد غيرك و قد جعلك الله حرا.[1]

نفس خويشتن را با دورى از هر پستى گرامى بدار، اگرچه تو را به سوى تمايلاتت فرا بخواند؛ زيرا در ازاى آنچه هزينه مى‌كنى، عوضى دريافت نخواهى كرد. و بنده غير از خودت نباش؛ چرا كه خدا تو را آزاد آفريده است.

بنابراين نفس هر كس در نظر خويش بايد به اندازه‌اى مهم، محترم و عزيز باشد كه براى اصلاح امتى نيز به خود اجازه ندهد خويشتن را به گناه آلوده كند؛ چرا كه وظيفه هر فرد، در گام نخست نجات نفس خويش از هلاكت، ضلالت و گمراهى است؛ سپس نوبت به دستگيرى از ارحام و بستگان و بقيه همنوعان خواهد رسيد. ازاين‌رو قرآن كريم پيش از هر چيز نجات نفس خويش را تذكر مى‌دهد:

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَكُمْ وَ أَهْلِيكُمْ ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ عَلَيْها مَلائِكَةٌ غِلاظٌ شِدادٌ لا يَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ وَ يَفْعَلُونَ ما يُؤْمَرُونَ.[2]

اى اهل ايمان، خود و خانواده‌تان را حفظ كنيد از آتشى كه هيزم آن انسان‌ها و سنگ‌هاست؛ بر آن موكل‌اند ملائكه سختگير و محكم كه خدا را در آنچه امر فرموده مخالفت نمى‌كنند و به آنچه امر شوند عمل مى‌كنند.

از نگاه قرآن كريم، هدايت يكى از بندگان خدا و احياى او به منزله نجات و هدايت همه انسان‌هاست؛[3] اما نه به قيمت هلاك كردن نفسى ديگر؛ زيرا هريك از نفوس انسان ارزشى برابر با همه انسان‌ها دارد و نفس هيچ‌كس بر نفس ديگرى‌

[1]. نهج البلاغة: نامه 31.

[2]. تحريم: 6.

[3]. مائده: 32: مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِي الْأَرْضِ فَكَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعاً وَ مَنْ أَحْياها فَكَأَنَّما أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعاً.