3. شنونده، شريك گوينده است. اگر سخن گوينده صواب و داراى ثواب باشد، شنونده، در ثواب آن شريك است، چنان كه در حديثى آمده: «شنونده ذكر خدا، ذاكر است»[1] و اگر سخن گوينده گناه و داراى عقاب باشد، شنونده نيز در عقاب آن، شريك خواهد بود، چنان كه در حديثى آمده «شنونده غيبت، دومين غيبت كننده است»[2] و يا «شنونده سخن زشت، شريك گوينده است».[3]

4. مسلمان، حق ندارد در مجالسى شركت كند كه مى‌داند ناچار است به آنچه حرام است گوش فرا دهد و اگر ندانسته وارد چنين مجالسى شد، پس از آگاهى، فوراً بايد آن را ترك نمايد. از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله روايت شده كه فرمود:

مَن كانَ يؤمنُ باللَّهِ و اليَومِ الآخِرِ فلا يَجْلِسْ فى مَجلِسٍ يُسَبُّ فيه إمامٌ، أو يُغتابُ فيه مسلمٌ، إنّ اللَّه يقولُ فى كتابهِ: وَ إِذا رَأَيْتَ الَّذِينَ يَخُوضُونَ فِي آياتِنا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ وَ إِمَّا يُنْسِيَنَّكَ الشَّيْطانُ فَلا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّكْرى‌ مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ‌[4].[5]

هر كس به خدا و روز واپسين ايمان دارد، نبايد در مجلسى بنشيند كه در آن به امامى دشنام داده مى‌شود يا از مسلمانى غيبت مى‌شود. خداوند در كتاب خود مى‌فرمايد: چون بينى كسانى در آيات ما [از روى عناد] گفتگو مى‌كنند، از آنها روى‌گردان شو تا به سخنى جز آن بپردازند، و اگر شيطان، تو را به فراموشى افكند، چون به يادت آمد، با آن مردمِ ستمكار منشين.

5. در اين باره، شيخ صدوق رحمه الله آورده است:

مردى به امام صادق عليه السلام گفت: همسايگانى دارم كه آنان را كنيزكانى است كه آواز مى‌خوانند و عود مى‌نوازند. گاهى اوقات، به مستراح كه مى‌روم، براى اين كه ساز

[1]. سامع ذكر اللَّه ذاكر( ميزان الحكمة: ج 5 ص 402 ح 9074).

[2]. سامع الغيبة أحد المغتابين( ميزان الحكمة: ج 5 ص 403 ح 9078).

[3]. سامع هُجر القول شريك القائل( ميزان الحكمة: ج 5 ص 403 ح 9077).

[4]. انعام: آيه 68.

[5]. بحار الأنوار: ج 75 ص 246 ح 9.