نام کتاب : حديث اسلامى، خاستگاه ها و سير تطور نویسنده : موتسكى، هارالد جلد : 1 صفحه : 363
بهظاهر روايتى است كه در آن مرجعى متقدّم خبر از حادثهاى متأخّر مىدهد. درواقع اين روايت در مقطع زمانى خاصى جعل شده است. جاعلِ روايت چه عملى انجام مىدهد؟ وى نخست چيزى را «پيشبينى» مىكند كه در واقع گذشته است و آن را تقريباً صحيح انجام مىدهد. سپس به سراغ آينده مىرود و بهناچار آن را كمابيش نادرست مىگيرد.
مثالى ساده از اين موضوع چنين است:
رسول خدا فرمود: روميان (بنو الاسفر و الروم) و فرانكها با مصريان عليه مردى به نام «صادم» در صحرايى بيابانى همدست مىشوند، و هيچ يك از آنها به سلامت برنخواهند گشت. پرسيدند: در چه زمانى يا رسول الله؟ فرمود:
بَين الجمَادى و الرَّجَب، سَتَرَونَ مِنهُ العَجَبَ.
روشن است اين روايت به زمانى پيش از اوايل سال 1411 ق/ اواخر 1990 م بازنمىگردد، چراكه جاعلِ آن از بسيج نيروهاى متحدين در صحراى عربستان پيش از جنگ [نخست] خليج نيك آگاه بوده است. از سوى ديگر، زمان پيدايى اين روايت را نمىتوان ديرتر از اواخر سال 1411 ق/ اوايل 1991 ميلادى دانست، چراكه حوادث بعدى انتظارات جاعلِ روايت را بر باد داده و صحنه وقايع را به گونهاى ديگر رقم زده است. برخى از مؤيّدات اين بررسى را مىتوان در اسناد و مدارك مستندِ روايت مشاهده كرد: اين روايت، در روزنامهالنهار (بيتالمقدس، 15 سپتامبر 1990) انتشار يافته است[1].
[1]. اين روايت را در بالاى صفحه گذاشتهاند. از يوحنان فريتدمن براى جلب توجه من بدين روايت و ارسال نسخهاى از آن برايم، سپاسگزارم. گفتنى است كه در سال 1411 ق، ماه جمادى الاول در نيمه نوامبر آغاز مىشود و رجب نيز در نيمه فوريه پايان مىپذيرد.
نام کتاب : حديث اسلامى، خاستگاه ها و سير تطور نویسنده : موتسكى، هارالد جلد : 1 صفحه : 363