مردود دانستند؛ 2) آنهايى كه نقاط اصلى ديدگاه‌هاى وى را پذيرفتند؛ 3) كسانى كه تلاش خود را بهبود و اصلاح اين ديدگاه معطوف داشته‌اند.

گروه نخست در نخستين دهه‌ها پس از انتشار كتاب مبادى فقه اسلامى شاخت به صحنه آمدند. به جز اندك غير مسلمانانى كه در اين گروه جاى داشتند،[1] چهره نمايان گروه را محقّقان مسلمانى تشكيل مى‌دادند كه با تحقيقات غربى آشنا بودند. نقطه عزيمت اين عالمان اين فرض بود كه نقل مستمر حديث نسبتاً زود و در قرن نخست هجرى پس از وفات پيامبر وجود داشته كه گاه در مجموعه‌هاى شخصى افراد- و به عقيده برخى، غالباً به اين صورت- مكتوب مى‌شده است. اين مطالب كه از طريق درس، املاء، و استنساخِ متون مكتوب به شاگردان انتقال مى‌يافت، خود ميراثى را فراهم آورد تا مؤلّفان جوامع حديثى در قرن دوم، بتوانند احاديث را از آنها استخراج كنند. اين جوامع مجدداً مورد استفاده مدوّنان بعدى قرار گرفت.[2] از آنجا كه اين دسته از محقّقان به وجود شواهدى دال بر نظريه نقل مستمر حديث اطمينان داشتند، بى‌درنگ نتيجه گرفتند كه بخش اعظم رواياتى كه بعدها به جوامع حديثى درآمده‌اند لاجرم قديمى و اصيل‌اند. عمده شواهد اينان روايات سيره به معناى عام بود كه از مجموعه‌هاى حديثى، كتب تراجم و رجال، و فهرست‌هاى تدوين يافته از قرن سوم تا پنجم هجرى استخراج مى‌شد. به ندرت خودِ احاديث را به محك هر گونه نقد و

[1]. از جمله ايشان يوهان فوك( درباره واكنش او نگاه كنيد به موتسكى، مبادى، ص 29) و نبيّه عبود( درباره او ادامه را ببينيد) است.

[2]

. Cf. Fuat Sezgin, Geschichte des arabischen Schrifttums, I) Leiden, 7691(, 35- 332; Muhammad HamDdullAh," History of the Early HadDth Compilation", in Sahifah Hamman ibn Munabbih, 01 th ed.) Luton, 9791(, 1- 111] the 1 st edition in Arabic, Damascus, 3591; the first English edition, Luton, 1691[; MustafA al- SibAD, al- Sunna wa makanAtuhA fi l- tashrD al- islAmD) Cairo, 1691] but already written in the 0491 s[( 1- 532; Muhammad AjjAj al- khatDb, al- Sunna qabla l- tadwDn) Cairo, 3691(; Nabia Abbott, Studies in Arabic Literary Papyri

II: Quranic Commentary and Tradition) Chicago, 7691(, 1- 38; Muhammad M. AzmD, Studies in Early Hadith Literature, 2 nd ed.) Indianapolis, 7891(] 1 st ed. Beirut, 8691[.

برخى از اين نويسندگان تنها گلدتسيهر را مورد انتقاد و حمله قرار داده‌اند؛ با اين همه، نقد آنان را مى‌توان متوجه شاخت هم دانست، چرا كه آراى گلدتسيهر را به گونه‌اى تند و افراطى تفسير مى‌كنند. نيز نگاه كنيد به موتسكى، مبادى، ص 35- 45.