90 جمعه 18 تير 1372- دانشگاه تهران مهم‌ترين عنوان: اهميت وحى در هدايت و سعادت انسان‌

خطبه اول‌

بسم اللّه الرّحمن الرّحيم‌

الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمينَ بارِئِ الْخَلائِقِ اجْمَعينَ وَ الصَّلاةُ وَ السَّلامُ عَلى‌ سَيِّدِنا وَ نَبِيِّنَا الْعَبْدِ الْمُؤَيَّدِ وَ الرَّسُولِ الْمُسَدَّدِ ابِى الْقاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّيِّبينَ الطَّاهِرينَ.

خداوند سبحان مى‌فرمايد:

«لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنينَ اذْ بَعَثَ فيهِمْ رَسُولًا مِنْ انْفُسِهِمْ يَتْلُواْ عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ انْ كانُوا مِنْ قَبْلُ لَفى‌ ضَلالٍ مُبينٍ»[1]

[خدا بر مؤمنان انعام فرمود آنگاه كه از خودشان به ميان خودشان پيامبرى مبعوث كرد تا آياتش را بر آنها بخوانَد و پاكشان سازد و كتاب و حكمتشان بياموزد هر چند پيش از آن در گمراهىِ آشكارى بودند.]

عِبادَ اللَّه! اتَّقُوا اللَّهَ فَانَّ التَّقْوى‌ خَيْرُ الزَّادِ.

بندگان خدا! پرهيزكار و متقى باشيد.

راه پرهيز در پيش بگيريد. تقوا بهترين زاد و توشه است.

خداوندْ نعمت‌هاى ظاهرى و باطنى، مادّى و معنوى، فردى و اجتماعىِ فراوانى به ما عطا فرموده است، تا آنجا كه ما حتى از شمارشِ نعمت‌هاى خداوند هم عاجز و ناتوانيم. قرآن شريف در اين باره مى‌فرمايد:

«انْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللَّهِ لا تُحْصُوها»[2]

[و اگر خواهيد كه نعمت‌هاى خداوند را شمار كنيد، نتوانيد.]

در ميان تمام نعمت‌هايى كه خداوند به ما عطا فرموده، تنها بر يكى از آنها دست گذاشته و با لحن امتنان از آن ياد كرده است. آن هم نعمتِ فرستادنِ پيامبر صلى الله عليه و آله براى هدايت و ارشاد تشريعىِ بشر است. خداى سبحان، خود در اين باره مى‌فرمايد:

«لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنينَ اذْ بَعَثَ فيهِمْ رَسُولًا مِنْ انْفُسِهِمْ»[3]

[خدا بر مؤمنان انعام فرمود آنگاه كه از خودشان به ميانِ خودشان پيامبرى مبعوث كرد.]

در بسيارى از آيات قرآن در باره نعمت‌هاى خداوند بحث شده است. اما تنها در مورد نعتِ رسالت و فرستادنِ پيامبران و هدايت عمومى، خداوند با لحن امتنان بر همه مؤمنين، سخن گفته است.

اين امر آشكارا نشان مى‌دهد كه نعمتِ رسالت و هدايت عمومى كه همان ارشاد تشريعى است، از همه نعمت‌هاى خداوند حتى نعمتِ وجود و حيات و عقل هم كه بسيار ارزنده هستند، بالاتر است.

البته در برخى از آيات ديگرِ قرآن نيز در باره نعمت‌هاى خداوند بحث شده است. به عنوان مثال، خداوند در سوره «الرّحمن»، نعمت‌ها را مى‌شمارد و بعد از هر نعمت مى‌فرمايد:

«فَبِأَىِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ»[4]

[پس كدام يك از نعمت‌هاى پروردگارتان را انكار مى‌كنيد؟]

كه در اينجا، لحنِ خداى سبحان، لحن امتنان نيست. در برخى از آيات ديگر قرآن نيز خداوند تصريح به امتنان مى‌فرمايد.

اما امتنان به صورتِ عمومى نيست؛ بلكه امتنان فقط در حقّ حضرت موسى عليه السلام و برادرش‌

[1]- سوره آل عمران( 3)، آيه 164.

[2]- سوره ابراهيم( 14)، آيه 34.

[3]- سوره آل عمران( 3)، آيه 164.

[4]- سوره الرّحمن( 55)، آيه 16.