شد، نمىتواند چنين جملاتى را بر زبان آوَرَد؛ بلكه اين جملاتْ نشان دهنده عظمتِ مقام معنوى و سياسىِ حضرت فاطمه عليها السلام است.
فردى داستانى از كرامتهاى حضرت زهرا عليها السلام برايم نقل كرد كه من نيز آن را براى شما نقل مىكنم. او مىگفت:
در نجف، يكى از سخنرانان، خطبه حضرت زهرا عليها السلام را از حفظ كرده بود و در مجالس با ارائه اين خطبه و شرحِ آن، غوغا بر پا مىكرد و مردم، بسيار جذبِ سخنرانىِ او مىشدند.
روزى اين سخنران در مجلسى كه من حضور داشتم، داشت اين خطبه را با حرارتِ تمامْ مىخوانْد. شخصى در كنار من نشسته بود كه از نظر علمى، اهل فضل بود اما ايمانش ضعيف بود.
آن فردى كه ايمانش ضعيف بود، آهسته در گوشِ من گفت: اين خطبه آن قدر اهميت ندارد كه اين سخنرانْ آن قدر بر آن تأكيد مىكند؛ زيرا اين حرفها، حرفهاى حضرت زهرا عليها السلام نيست. چون يك زنِ خانهدار نمىتواند اين گونه صحبت كند.
اين حرف را حضرت على عليه السلام نوشته است و به حضرت فاطمه عليها السلام داده است. هنر حضرت فاطمه عليها السلام تنها آن بوده كه اين جملات را از روىِ نوشته، خوانده است.
در اين هنگام سخنرانْ بقيه خطبه را فراموش كرد و اين جمله از آخرِ جريانِ سخنرانى حضرت زهرا عليها السلام را خواند: «وَ قالَ مَلْعُونٌ انَّها مُعَلَّمَةٌ»؛ يعنى فرد ملعونى كه در مسجد حاضر بود، بعد از تمام شدنِ سخنرانىِ حضرت زهرا عليها السلام به ايشان عرض كرد: اين حرفها، مالِ خودت نيست.
تو نمىتوانى اين گونه حرف بزنى. اين حرفها را به تو ياد دادهاند كه اينجا بر زبان بياورى.
حضرت زهرا عليها السلام در اين سخنرانى، از خداشناسى شروع كرده و سپس به قرآن و تاريخِ اجتماع پرداخته و تاريخ عرب قبل از اسلام و دستاوردهاى بعثت رسول الله صلى الله عليه و آله را بيان نموده و فرموده است: اى مردم! اين شما و اين امر و نهى خدا، اين شما و اين دين و وحىِ خدا، اين شما و اين تعهدتان در برابر خودتان.
اى مردم! شما نسلِ اوليه هستيد و تابعين و ديگران، پيروانِ شما خواهند بود.
اى مردم! كتاب ناطق و صادقِ خدا، نور ساطع و درخشنده خداوند در ميان شما است.
دليلهايش منطقى، محتوايش روشن، راهنمايىاش بدون شك و وسوسه، هدفهايش به روشنى بيان شده و پيروى از او موجبِ دست يافتن به سعادت و بهشتِ ابدى است.
سپس حضرت زهرا عليها السلام به رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله و مسائلِ بعد از آن پرداخته و فرموده است: «مردم! بدانيد كه توطئهاى در كار است» و چنان آن توطئه را تشريح كرده كه من گمان نمىكنم هيچ كسِ ديگرى آن توطئه را به اين خوبى تشريح كرده باشد.
با اجازه شما، به دليلِ تمام شدنِ وقت، من ديگر به اين قسمت از خطبه نمىپردازم.
عقّاد مىگويد: حضرت زهرا عليها السلام بعد از تمام شدنِ صحبتش، رو به قبر پيامبر صلى الله عليه و آله كرد و فرمود:
پس از درگذشتِ تو، رخدادها و هياهوها بر پا شد. اگر تو حضور داشتى، مصيبتْ چنين بزرگ نمىشد. ما همچون زمينى كه بارانِ سيراب كنندهاى را از دست مىدهد، تو را از دست داديم و قومِ تو پراكنده شدند.
[1]- ر. ك: مجلسى، محمدباقر، بحار الانوار، ج 43، ص 195، روايت 25، باب 7.