عليه خود ما و نظام ما خواهد بود. خدا را شاهد مى‌گيرم كه تنها انگيزه من براى اداى اين سخنان در اينجا، رضاى خدا و احساس وظيفه شرعى بوده است و هيچ انگيزه ديگرى نداشته‌ام.

ان‌شاءاللّه خداوند به همه ما هوشيارى، بيدارى، شهامت، غيرت اسلامى، عفو، گذشت، فضايل اخلاقى، توفيقِ درست فهميدنِ مسائل و شهامتِ عمل كردنْ عنايت فرمايد.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ وَ الْعَصْرِ انَّ الانْسانَ لَفى‌ خُسْرٍ الَّا الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ[1]

74 جمعه 14 تير 1370- دانشگاه تهران مهم‌ترين عنوان: ارزش‌هاى فرهنگى اسلام و غرب‌

خطبه اول‌

بسم اللّه الرّحمن الرّحيم‌

الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمينَ بارِئِ الْخَلائِقِ اجْمَعينَ وَ الصَّلاةُ وَ السَّلامُ عَلى‌ سَيِّدِنا وَ نَبِيِّنَا الْعَبْدِ الْمُؤَيَّدِ وَ الرَّسُولِ الْمُصْطَفَى الامْجَدِ حَبيبِ الهِ الْعالَمينَ ابِى الْقاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّيِّبينَ الطَّاهِرينَ.

خداوند سبحان مى‌فرمايد:

«يا ايُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما انْزِلَ الَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ انْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ ...»[2]

[اى پيامبر! آنچه را از پروردگارت بر تو نازل شده است، به مردم برسان. اگر چنين نكنى، امر رسالتِ او را ادا نكرده‌اى ...]

عيد غدير خم، در تاريخ اسلام سرفصل و نقطه عطفِ بسيار بزرگى است. ما بايد همواره اين روز بزرگ را به خاطر داشته باشيم و آن را بزرگ بداريم. به همين مناسبت، من اين عيد سعيد و مبارك را به همه مسلمانان و مستضعفين جهان و برادران و خواهران عزيزِ حاضر و غير حاضر، تبريك عرض مى‌كنم.

امروز در خطبه اول، مى‌خواهم در باره ريشه اختلاف مذاهب در اسلام، برايتان صحبت كنم. اين موضوع، بسيار مفصل است و در يك يا دو جلسه نمى‌توان به طور كامل در باره آن صحبت كرد. اما از باب قاعده ميسور، در حد امكان در باره آن برايتان صحبت مى‌كنم. در عين حال، چون هوا گرم است، براى اينكه خواهران و برادران عزيز زياد معطل و اذيت نشوند، سعى مى‌كنم بحث را به طور خلاصه ارائه كنم.

ما معمولًا فكر مى‌كنيم كه در اسلام، اختلاف مذاهب بعد از رحلتِ رسول اللّه صلى الله عليه و آله در اثر علت‌ها و عواملِ سياسى و غير سياسى به وجود آمده است. اما تتبع و بررسى علمى و عميق و خالى از تعصب در تاريخ اسلام، به ما نشان مى‌دهد كه آن فكر و برداشت ابتدايىِ ما درست نيست. روايتى هم نقل شده كه همان برداشت ابتدايىِ ما از تاريخ را تأييد مى‌كند.

اين روايت كه در كتاب تفسير صافى و در بعضى جاهاى ديگر، از قول سلمان فارسى نقل شده، بسيار مفصل است. ترجمه تقريبىِ بخشى از آن چنين است:

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله در حجّة الوداع، روزى در حالى كه حلقه درِ كعبه را در دست گرفته بودند، با صداى بلندْ مردم را فرا خواندند. مردم دورِ شمع وجود ايشان جمع شدند و به سخنان ايشان گوش فرا دادند.

ايشان در قسمتى از سخنانشان فرمودند:

«مردم! امروز جامعه شما مانند گلستانى است‌

[1]- سوره عصر( 103).

[2]- سوره مائده( 5)، آيه 67.