كار را نكرده، نمازش را بايد دوباره بخواند و همچنين است اگر نمى‌دانسته، ولى در ندانستن مسأله مقصّر بوده است.

كم و زياد كردن شرايط و اجزاى نماز

[938] سؤال 287: در صورتى كه بيمار به خاطر خوف ضرر، نماز را در حالات زير انجام دهد، ولى بعد از اتمام نماز متوجه شود كه خوف او بى‌مورد بوده، تكليفش چيست؟

الف. به جاى غسل و وضو تيمّم كند.

ب. طهارات ثلاث را به صورت جبيره انجام دهد.

پاسخ: اگر در وقت، كشف خلاف شد، به احتياط واجب اعاده كند و اگر در خارج وقت، كشف خلاف شد، قضا ندارد.

ج. نماز را در حالت نشسته بخواند.

پاسخ: اگر تكبيرة الاحرام را در حال ايستاده گفته باشد و از حال ايستاده به ركوع رفته باشد، نمازش صحيح است.

د. نماز را با اشاره بخواند.

پاسخ: بايد نماز را اعاده يا قضا نمايد.

[939] سؤال 288: اگر كسى در اول وقت، با وضوى جبيره‌اى و يا در موارد تيمّم، با تيمّم نماز بخواند، در حالى كه مى‌داند با تأخير انداختن نماز از اول وقت، مى‌تواند نماز را با وضوى عادى بخواند، آيا نماز اول وقتش صحيح است؟

پاسخ: صحيح نيست و بايد به تأخير بيندازد و با وضوى عادى نماز را انجام دهد، مگر اين كه با تيمّم يا وضوى جبيره‌اى نماز بخواند و بتواند قصد قربت كند و تا آخر وقت عذرش برطرف نشود كه در اين صورت نمازش صحيح است.

[940] سؤال 289: اگر بيمارى كه در بيمارستان بسترى است، براى وضو و تيمّم احتياج به‌