شلوار در حال ايستاده، گرفتن ناخن با دندان، خشك كردن صورت با دامن و ... از اين دسته‌اند؛ ولى ما نمى‌توانيم رابطه آنها را با نگرانى بفهميم، امّا درك نكردن ما، دليل نبودن رابطه نيست. در اين گونه موارد، اگر صدور روايات از اهل بيت عليهم السلام قعطى باشد، مسلّماً ارتباطى ميان امور ياد شده و نگرانى، وجود دارد؛ ليكن با توجّه به ضعيف بودن روايات اين باب، راهى براى اظهار نظر قطعى- نفياً يا اثباتاً- در اين باره وجود ندارد. از اين رو، پرهيز از اين امور به منظور مصون ماندن از زيان احتمالى آن، نيكوست.

1- 3. آفت‌هاى اقتصادى‌

شدّت نيازمندى انسان به امكانات اقتصادى، ايجاب مى‌كند كه آفت‌هاى اقتصادى، بيش از ديگر آفت‌ها براى او نگران كننده باشد. از اين رو، شاد زيستن بدون مبارزه با اين طيف از آفت‌ها، امكان‌پذير نيست؛ امّا بايد توجّه داشت كه تنها فقر و نادارى و بدهكارى، موجب غم و اندوه نيست؛ بلكه گاه دلبستگى به ثروت و ترسِ از دست دادن آن، و تلاش براى نگهدارى و افزودن آن، به مراتب بيش از فقر، نگران كننده است.[119]

1- 4. آفت‌هاى طبيعى‌

مراد از آفات طبيعى، چيزهايى است كه جزء اقتضائات زندگى دنيوى اند و موجب ايجاد اختلال در بُعد مادّى زندگى مى‌شوند.

آفت‌هاى طبيعىِ شادى را به دو دسته مى‌توان تقسيم كرد:

دسته اول: آفاتِ قابل پيشگيرى، مانند بيمارى‌ها و حوادثى كه مى‌توان آنها را پيش‌بينى و پيشگيرى كرد.

[119]. ر. ك: ص 189( آسيب‌هاى اقتصادى).