نام کتاب : الگوى اسلامى شادكامى با رويكرد روان شناسى مثبت گرا نویسنده : پسنديده، عباس جلد : 1 صفحه : 351
و مغبون (زيان كرده، بازنده) معنا شدهاند. در برخى از اين روايات،
بر مسئله عمر متمركز شدهاند و از اين منظر به تبيين موضوع پرداختهاند. لذا كسى
را زيانديده دانستهاند كه عمر خود را در غير طاعت خداوند متعال سپرى كرده باشد.[1284]
وقتى دنيا در برابر آخرت قرار گيرد، هر چه از دنيا به دست آيد، به معناى زيان و
باخت است.[1285] از اين رو، كسى كه به دنيا
سرگرم شود[1286] و از تلاش براى آخرت غافل
گردد[1287] و بهشت برين را به گناهى پست
بفروشد[1288] و از امور عبادى همانند نماز
شب باز بماند،[1289] زيان كرده است. جالب اين كه
در متون دينى، تصريح شده كسانى كه در تعارض دين و دنيا، جانب دنيا بروند، در حقيقت
«خود» را باختهاند و هستىشان را از دست دادهاند![1290]
و كسانى كه به تعالى نفس بپردازند، برنده اند.[1291]
امام علي (ع) مىفرمايد: كسى كه دين خود را حفظ كند، برنده و خوشبخت است و كسى كه
دين خود را از دست بدهد، بازنده و بدبخت است.[1292]
امام صادق (ع) در اين باره مىفرمايد
كانَ
عيسَى بنُ مَريمَ (ع) يقولُ لِأصحابِهِ: يا بَنى آدَمَ اهرَبوا مِنَ الدُّنيا إلَى
اللّهِ، وأخرِجوا قُلوبَكم عَنها؛ فَإِنَّكم لا تَصلُحونَ لَها ولا تَصلُحُ لَكم،
ولا تَبقَونَ فيها ولا تَبقى لَكم، هِى الخَدّاعَةُ الفَجّاعَةُ، المَغرورُ مَنِ
اغتَرَّ بِهَا، المَغبونُ مَنِ اطمَأَنَّ إلَيها، الهالِك مَن أحَبَّها هُوَ جازٍ
[1284]. امام على( ع): إنَّ
المَغبونَ مَن غَبَنَ عُمرَهُ، و إنَّ المَغبوطَ مَن أنفَذَ عُمرَهُ فى طاعَة
رَبِّهِ؛ بازنده، كسى است كه عمر خود را ببازد و خوشبخت كسى است كه عمرش را در
طاعت پروردگارش بگذراند( غرر الحكم، ح 3502).
[1285]. امام على( ع): الدنيا
صَفقَة مَغبونٍ، و الإنسانُ مَغبونٌ بها؛ داد و ستد با دنيا غبن است و انسان بدان
مغبون است( همان، ح 1883).
[1286]. امام على( ع):
المَغبونُ مَن شُغِل بالدنيا، وفاتَهُ حَظُّهُ مِن الآخِرَة؛ مغبون، كسى است كه به
دنيا مشغول شود و بهره آخرت خود را از دست بدهد( همان، ح 2010).
[1287]. امام على( ع):
التَّقصيرُ فى حُسنِ العَمَلِ إذا وَثِقتَ بِالثَّوابِ علَيهِ غَبنٌ؛ كوتاهى كردن
در كار نيك چون به پاداش آن اطمينان دارى، نوعى غَبن است( نهج البلاغة، حكمت 384).
[1288]. امام على( ع):
المَغبونُ مَن باعَ جَنَّة عَلِية، بمَعصية دَنِية؛ مغبون، كسى است كه بهشت برين
را به گناهى پست بفروشد( غرر الحكم، ح 1352).
[1289]. امام صادق( ع): لا
تَدَعْ قِيامَ اللَّيلِ، فإنَّ المَغبونَ مَن غُبِنَ قِيامَ اللَّيلِ؛
شبزندهدارى را فرو مگذار؛ زيرا مغبون[ واقعى] كسى است كه شبزندهدارى را از
دست بدهد( معانى الأخبار، ص 342، ح 1).
[1290]. امام على( ع):
المَغبونُ مَن غَبَنَ نفسَهُ، و المَغبوطُ مَن سَلِمَ لَهُ دِينُهُ؛ بازنده، كسى
است كه نفْسِ خود را ببازد و نكوحال، كسى است كه دينش سالم باشد( نهج البلاغة،
خطبه 86).
[1291]. امام على( ع): ما
المَغبوطُ إلّا مَن كانَت هِمَّتُهُ نَفسَهُ؛ نكو حال نيست مگر كسى كه همّ و غمش[
اصلاح و نجات] نفْسش باشد( غرر الحكم، ح 9685).
[1292]. امام على( ع):
المَغبونُ، مَن غَبَنَ دِينَهُ، و المَغبوطُ مَن حَسُنَ يقِينُهُ؛ بازنده، كسى است
كه دين خود را ببازد و نكوحال كسى است كه يقينش نيكو باشد( التمحيص، ص 61، ح 136).
امام على( ع): المَغبونُ مَن
غَبَنَ دِينَهُ، و المَغبوطُ مَن سَلِمَ له دِينُهُ و حَسُنَ يقِينُهُ؛ بازنده،
كسى است كه دين خود را ببازد و نكوحال، كسى است كه دينش سالم و يقينش نيكو باشد(
تحف العقول، ص 151).
نام کتاب : الگوى اسلامى شادكامى با رويكرد روان شناسى مثبت گرا نویسنده : پسنديده، عباس جلد : 1 صفحه : 351