می‌شناختند» از كتاب خدا وسنّت پيامبرش ، تمسّك می‌كردند ، نه به رأي و اجتهادي كه نمی‌شناختند .

4 - مفهوم «استتابه» (به توبه واداشتن) در صورت انحراف از دين (و سپس كشتن منحرف در صورت عدم توبه اش) در مكتب سنّت و تعبّد ، يك مفهوم اسلامي است . اين مکتب تأويل را نمی‌پذيرد و نمی‌گويد : «تأويل كرد و به خطا رفت» و براي اشتباهات و لغزش‌های ديگران عذر نمی‌تراشد .

اين ، همان مفهومي است كه مسلمانان ، بعدها بر عثمان اجرا كردند ؛ آن گاه كه وي اعلانِ توبه از بدعت هايش در دين كرد ، او را واگذاشتند ، سپس هنگامي كه بر بدعت هايش اصرار ورزيد و به قتل پيروان مكتب تعبّد فرمان داد ، سويش بازگشتند و او را به قتل رساندند .

در اينجا لازم است سخن بعضي از نويسندگان را يادآور شويم كه می‌گويد كه اگر دوران عُمَر به طول می‌انجاميد ، مسلمانان او را همچون عثمان می‌كشتند .

براي آنكه خلافت به دستِ پيروان سنّت و تعبّد ، نيفتد ، عمر سخن ابن عوف را ميزان و حرف آخر (هنگام اختلاف اعضاي شش نفري شورا) قرار داد تا بتواند رأي خود را بر ابن عوف ديكته كند ، و او بتواند با امنيّت ، كشتي را به ساحل آرزويش برساند .

اين حقيقت ، آن گاه بيشتر روشن می‌شود كه در آه و حسرت‌های عُمَر ، تدبّر كنيم ؛ آن گاه كه از فقدان ابو عُبَيده و سالم (همفکر و زير دستش) افسوس می‌خورد كه كاش آن‌ها (در آن زمان) حاضر بودند و امر خلافت را به آن‌ها می‌سپرد .

با اينكه می‌دانيم «سالم» از موالي بود ،[819] و معروف است كه عمر بر انصار ـ

[819]. بنگرید به، شرح حالِ وي در طبقات ابن سعد 3: 85؛ الاستيعاب 4: 1799،‌ رقم 4265؛ الإصابه 3: 13،‌ رقم 3045.