آن شرط باطل است و عمل كردن به آن واجب نيست، مثل اينكه شرط كند حق طلاق در دست غير شوهر باشد، يا ورثه از مال ارث نبرند، يا فرزند شخص آزادى برده باشد، يا در مال خاصّى خمس نباشد و امثال آنها.

(مسأله 1852) اگر چيزى را شرط كند كه او را ناگزير به ترك واجب يا ارتكاب حرام نمايد، چنين شرطى نيز باطل است، مثل اينكه شرط كند يكى از طرفين معامله براى ديگرى شراب بسازد، يا ريش او را بتراشد، يا در معامله به نفع او غشّ كند، يا همه روز را براى او كار كند، به طورى كه او را ناگزير از ترك نماز يا روزه واجب نمايد.

3- آن شرط با مقتضاى عقد منافات نداشته باشد، مثل اينكه شرط كند چيزى را بفروشد ولى قيمت آن را مالك نشود.

4- آن شرط از قدرت او خارج نباشد، بلكه قدرت بر انجام آن داشته باشد، پس اگر چيزى را شرط كند كه هيچوقت بر آن قدرت نداشته باشد، چنين شرطى باطل است.

(مسأله 1853) اگر يكى از طرفين معامله چيزى را به خيال اينكه بر آن قدرت دارد شرط كند، ولى بعد معلوم شود از اوّل بر آن قدرت نداشته، كشف ميشود كه از اوّل اين شرط باطل بوده است.

(مسأله 1854) اگر انجام شرط براى كسى كه به آن ملتزم شده، ممكن بود ولى بعدها غير ممكن شد، عقد صحيح است، ولى عمل به شرط در هنگامى كه قدرت بر آن ندارد، ساقط ميشود.

(مسأله 1855) در چهار مورد ياد شده، در مورد سوّم، يعنى هنگامى كه شرط با مقتضاى عقد منافات داشته باشد، عقد و شرط هر دو باطل است، ولى در سه مورد ديگر، عقد صحيح و شرط باطل ميباشد.