مسأله 12- برطرف كردن چرك روى پوست اگر جرمى كه به چشم مى‌آيد، نباشد- اگر چه با كيسه كشيدن جمع شود و زياد باشد- مادامى‌كه شستن بشره صدق كند، واجب نيست و همچنين برطرف كردن سفيدى روى دست كه از گچ و مانند آن باقى مى‌ماند در صورتى كه شستن بشره صدق كند، واجب نيست، ولى اگر شك كند در اينكه اين سفيدى مانع از رسيدن آب هست يا نه ازاله آن واجب است.

اما مسح سر: مسح مقدارى از قسمت جلوى سر واجب است و احتياط (مستحب) آن است كه به كمتر از پهناى يك انگشت اكتفا نكند و احتياط بيشتر از آن اين است كه به اندازه سه انگشت به هم چسبيده مسح بكند، بلكه بهتر آن است كه با سه انگشت مسح نمايد و در اين حكم، زن مثل مرد است.

مسأله 13- واجب نيست مسح سر بر روى پوست آن باشد، بنا بر اين مسح بر روى مويى كه در قسمت جلوى سر روييده كفايت مى‌كند. البته اگر مويى كه در قسمت جلوى سر روييده به اندازه‌اى بلند باشد كه با كشيدن آن (با شانه زدن مثلًا) از قسمت جلوى سر بگذرد مسح روى آن مقدار كه از جلوى سر مى‌گذرد جايز نيست؛ چه اين موها آويزان باشد و چه روى قسمت جلوى سر جمع شده باشد.

مسأله 14- احتياط (مستحب) آن است كه مسح سر با كف دست راست باشد اگر چه بنابر اقوى با پشت دست نيز جايز است، بلكه دست راست هم خصوصيتى ندارد (و با دست چپ هم جايز است) و مسح با ذراع نيز جايز است، ولى بهتر است با انگشتان دست راست مسح كند. و (در هر حال) بايد با رطوبتى كه از آب وضو در دست باقى مانده مسح كند و با آب جديد جايز نيست.

مسأله 15- بايد محلى كه مسح مى‌شود به طورى خشك باشد كه اجزاى آب از آن به ماسح (مثل دست) منتقل نشود.

اما مسح پاها: بنابر اقوى از نظر درازا مسح از سر انگشتان تا كعب- كه همان برآمدگى روى پا است- كفايت مى‌كند؛ اگر چه مسح تا مفصل احوط (استحبابى) است. و اما از نظر پهنا اندازه معيّنى ندارد، بنا بر اين به هر اندازه‌اى كه مسح صدق كند كافى است و افضل‌