نام کتاب : شريعت در آينه معرفت نویسنده : جوادی آملی، عبدالله جلد : 1 صفحه : 205
[
و يثيروا لهم دفائن العقول
] ( 66 ) يعنى پيامبران آمده اند تا گنجينه هاى عقول را بر آدميان آشكار نمايند
بدين ترتيب عقل با تدبر در چشمه سار زلال وحى از تمام غبارهايى كه او را تيره
و تار مى كنند طاهر و پاك مى شود , او در پرتو درخشش وحى حقيقت خود را نيز در
مى يابد
در هر صورت عقل در همان محدوده كه معيار و ميزان است هرگز در قبال وحى نيست
تا آن كه ميزان تشخيص صواب يا خطاى پيامبران باشد بلكه عقل و وحى دو مرتبه از
هدايت الهى هستند بگونه اى كه يكى از آن دو يعنى وحى فائق بر ديگرى است و
دومى از آنها ناظر بر اولى است هر دو حجت الهى هستند بدون آن كه يكى سر
مخالفت با ديگرى داشته باشد
امام هفتم عليه السلام به هشام مى فرمايد[
ان لله على الناس حجتين حجه ظاهره هى الانبياء و الرسل حجه باطنه و هى العقول
] ( 67 ) يعنى خداوند را بر آدميان دو حجت است , يكى حجت درونى كه همان
عقل است و ديگرى حجت بيرونى كه وحى مى باشد
2 مصباح و چراغ بودن عقل , نسبت به حقايق و ره آوردهاى درونى شريعت است ,
حجيت عقل بر خلاف آنچه كه گروه سوم پنداشته اند محدود به خارج از دايره شريعت
نمى شود , حضور عقل در دامن شريعت همانند وجود چراغى است , كه آدمى را به
جريان جاودان رسالت و چشمه جوشان شريعت هدايت مى كند و با تمسك به اين چراغ
است كه احكام شريعت مشخص و ممتاز مى گردد
اعتبار و حجيت عقل در استنباط احكام شريعت موجب شده است تا اماميه از آن
در كنار سه منبع ديگر فقهى يعنى كتاب , سنت ,
نام کتاب : شريعت در آينه معرفت نویسنده : جوادی آملی، عبدالله جلد : 1 صفحه : 205