و السّماء رفعها و وضع المیزان [1].

در ذیل همین آیه است که رسول خدا فرمود:

بالعدل قامت السّموات و الارض [2].

«آسمانها و زمین به عدل برپا است».

عدل تشریعی- یعنی اینکه در نظام جعل و وضع و تشریع قوانین، همواره اصل عدل، رعایت شده و میشود- نیز صریحا مورد توجه قرآن قرار گرفته است. در قرآن کریم تصریح شده که حکمت بعثت و ارسال رسل این است که عدل و قسط بر نظام زندگانی بشر حاکم باشد:

لقد ارسلنا رسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم النّاس بالقسط [3].

«همانا فرستادگان خویش را با دلائل روشن فرستادیم و همراه آنها کتاب و مقیاس (قانون) فرستادیم تا مردم بدینوسیله عدل را بپا دارند».

بدیهی است که برقراری اصل عدل در نظامات اجتماعی، موقوف به این است که اولا نظام تشریعی و قانونی، نظامی عادلانه باشد، و ثانیا عملا به مرحله اجرا درآید.

علاوه بر این اصل کلی که قرآن در مورد همه پیامبران بیان کرده است، در مورد نظام تشریعی اسلامی میگوید: قل امر ربّی بالقسط [4]. یا در مورد برخی دستورها میگوید: ذلکم اقسط عند اللّه [5].

قرآن کریم، امامت و رهبری را «پیمان الهی» و مقامی «ضدّ ظلم» و «توأم با عدل» میداند. قرآن آنجا که درباره شایستگی ابراهیم برای امامت و رهبری سخن میگوید، برداشتش چنین است: «آنگاه که ابراهیم از همه کورهها خالص درآمد به او ابلاغ شد که تو را به امامت و رهبری برگزیدیم. ابراهیم در خواست کرد- و یا استفهام نمود- که این موهبت الهی در نسل او ادامه یابد. به او پاسخ داده شد که: امامت و