و دو نقطه تقاطع اين دائره با معدل النهار را نظيره انقلاب گويند يكى را نظيره انقلاب صيفى و ديگرى را نظيره انقلاب شتوى . اين نظيريه با جزء نظير درس قبل اشتباه نشود .

بدان كه چون خواهيم بر كره بعد نقطه اى را از مبدئى مفروض و يا ميل عظيمه اى را از ديگرى تحصيل كنيم ناچار بايد به وسيله ترسيم عظيمه اى بر آن بدست آوريم . خلاصه طناب مساحى ما بايد قوس عظيمه اى بوده باشد .

و چون در تحصيل مسافت بعد , جانب اقرب لحاظ مى شود , بايد عظيمه اى كه به منزلت طناب مساحى است از قطبين عظيمه مبدأ و نقطه مفروض بگذرد تا قوس بعد قائم بر عظيمه مبدأ گردد و اقصر قوس بين نقطه مفروض و مبدأ بود .

حال بدان كه اقصر قوسى از دائره ماره به اقطاب اربعه در ميان دو منطقه معدل النهار و منطقة البروج يا ميان دو قطب ايشان افتد آن را ميل كلى گويند در ازاى ميول جزئيه اى كه اين دو منطقه را است .

1 ‌ نقطه اعتدال و قطب دائره ماره به اقطاب اربعه .

ا ب ‌ قوسى از معدل النهار كه ربع دور است .

1 ح ‌ قوسى از منطقة البروج كه ربع دور است .

ح ‌ نقطه انقلاب .

ب ‌ نظيره انقلاب .

حب ‌ ميل كلى كه قوسى از دائره ماره به اقطاب اربعه است . ( شكل شماره 3 )