نام کتاب : دروس هيئت و ديگر رشته هاي رياضي نویسنده : حسن زاده آملي، حسن جلد : 1 صفحه : 28
درس 8 : دائره ماره به اقطاب اربعه
هر گاه دائره اى بر قطب دائره اى گذرد مار بر قطب ديگرش نيز بود , و آن
دائره هم با وى چنين بود يعنى هر يك بر دو قطب ديگرى گذرد و تقاطع آن دو بر
زواياى قائمه بود و بالعكس يعنى هر گاه تقاطع دو دائره به يكديگر بر زواياى
قائمه بود هر يك مار بر دو قطب ديگرى بود كه در درس قبل گفته آمد .
دائره ماره به
اقطاب اربعه :
اگر عظيمه اى بر هر يك از دو قطب معدل النهار و منطقة البروج بگذرد يعنى مار
بر چهار قطب اين دو منطقه بود , آن را دائره ماره به اقطاب اربعه گويند . و
سطح آن بر سطح هر دو منطقه بر زواياى قائمه قائم است . و دو قطب او دو نقطه
اعتدال
بود زيرا كه اين دائره بر قطبين هر دو آنها گذشته است پس لامحاله قطبين او محل
تقاطع ايشان كه مشترك بينهما است مى باشد . پس قوسهايى از معدل النهار و
منطقة البروج كه بين هر يك از دو نقطه اعتدال و دائره ماره به اقطاب اربعه
واقع شوند ربع دور خواهند بود .
و مدت سير و شمس در دائره شمسيه در هر ربعى فصلى از فصول اربعه سال در اكثر
بقاع بود .
و دو نقطه تقاطع اين دائره ماره باقطاب اربعه با منطقة البروج را دو نقطه
انقلاب گويند . آن نقطه انقلاب كه در نيمه شمالى منطقة البروج بود انقلاب صيفى
گويند كه چون شمس بدانجا رسد اول تابستان در اكثر بقاع بود . و آن
نام کتاب : دروس هيئت و ديگر رشته هاي رياضي نویسنده : حسن زاده آملي، حسن جلد : 1 صفحه : 28