صورت عدم اخذ وام، متحمل زيان فراوان در شغل مشروع خودش كه به آن مشغول است خواهد شد. بنابراين آيا شخص مرتكب گناه شده و در نتيجه اين وام بصورت پول حرام وارد اموالش خواهد شد يا نه؟

جواب: اينگونه اضطرار موجب جواز ربا نمى‌شود و اگر از اشخاص قرض مى‌تواند به نحو بيع شرط معامله كند. يا اينكه يكى از ماشينها را به قرض دهنده به مبلغى كه مورد حاجت او است بفروشد و بعد از او به مبلغ بيشتر نسيه بخرد.

شرط قرض در ضمن عقد

سؤال 1168: آيا جايز است كسى مالى را به ديگرى به كمتر از قيمت بازار بفروشد، به شرط اينكه خريدار مقدارى به او قرض بدهد؟

جواب: اگر جدّا قصد معامله داشته باشد و شرط قرض كند، مانعى ندارد.

سؤال 1169: آيا مى‌توان در ضمن صلح، شرط قرض كند؟ مثلا بگويد 50 هزار تومان به تو صلح مى‌كنم به شرط آنكه 200 هزار تومان يك ساله به من قرض بدهى؟

جواب: در صورتى كه قصد جدى داشته باشد، مانعى ندارد.

سؤال 1170: آيا مى‌توان در ضمن عقد اجاره، شرط قرض كند؟ مثلا موجر خانه خود را به مبلغ كمى به مستأجر به مدت يك سال اجاره دهد، مشروط به اينكه مبلغ معينى در اين مدت به او قرض بدهد؟

جواب: جايز است.

فروش دين‌

سؤال 1171: شخصى از شخص ديگر طلبى دارد و مدركى هم از او دارد، مثلا سى تومان به موعد يك ماه، و اكنون مى‌خواهد اين مدرك را بفروشد به مبلغ 29 تومان نقدا. آيا جايز است يا خير؟ و بر فرض عدم جواز، آيا مى‌شود فعلا سى تومان را شخص دائن حواله كند كه مشترى از مديون در رأس موعد بگيرد و آن يك تومان را كه از سى تومان كسر مى‌گذارد براى حق الجعاله مشترى كه وجه را رأس موعد از مديون وصول مى‌كند قرار دهد؟