\* مشخّصه‌هاى تحريم پيوند اعضا از مبتلايان به مرگ مغزى (حرمت مثله و جنايت بر مرده، وجوب دفن مردگان و اعضاى آنان يا عدم جواز تأخير دفن، هتك و ذلّت مؤمن).

\* حكم وضعى ديه قطع اعضاى بدن و نحوه مصرف آن.

\* حكم وضعى خريد و فروش اعضاى پيوندى.

\* تعيين مقتضاى اصل عملى در پيوند اعضا.

نكته قابل تذكر آنكه با عنايت به گستردگى مباحث پيوند اعضا- كه خود در حد و اندازه اثرى مستقل بوده و نيازمند بحثى درخور است- جهت گيرى مبحث حاضر، تنها پرداختن به مباحث مرتبط با مرگ مغزى است. اين مطالب نيز به اختصارِ قرين دقت بيان مى‌گردد.

گفتار اول: رابطه انسان با نفس خويش و حدود تصرف در آن‌

از بحث‌هاى اساسى و مبانى پراهميت‌ [1] در پژوهش حاضر، اين است كه آيا انسان بر بدن، اعضا و جوارح خودش، سلطه دارد يا خير؟ بر فرض توانايى، دامنه و حدود آن تا كجا گسترده است؟

پاسخ به اين پرسش آنگاه مهم‌تر مى‌نمايد كه رابطه آن، در پى اذن دهنده عضو، با جواز برداشت و كاشت عضو پيوندى، مشخص گردد؛ به تعبير ديگر، اگر بتوان براى انسان، سلطه يا حق شرعى قابلِ اسقاط يا انتقالى را ثابت كرد، چه بسا حكم اولى در برداشت عضو، جواز آن باشد، و بحث پيوند اعضا، با چالشى جدّى مواجه نگردد؛ در غير اين صورت بايد كليدى دگر براى حلّ اين مسئله جويا شد. بنابراين، محور اصلى گفتار حاضر، تببين دلالت ادله فقهى، در ميزان سلطه انسان بر نفس خويش خواهد بود.

[1]. مبناى اوّل كه در مباحث گذشته بدان اشارت رفت، رجوع به عرف عام يا خاص در تشخيص موضوعات و تطبيق آن با مسئله مرگ مغزى بود.