مى كنند و مى گويند:

مى خوردن حق ز ازل مى دانست *** گر مى نخورم علم خدا جهل بود

4. سارتر آزادى را هدف انديشيده در حالى كه آزادى وسيله رسيدن به كمال است، يك فيلسوف نبايد به خاطر حفظ وسيله، همه نوع اصول را زير پا نهد و بگويد نفى خالق عليم شرط عقل و منطق حريت كامل انسان است. ولى اگر آزادى مطلق هدف بود ناچار بايد وجود خدايى را كه در زندگى انسان محدوديت ايجاد مى كند نفى كنيم.

در عرفان اسلامى معرفت يك فرد موحد به پايه اى مى رسد كه به خداى خود عشق مىورزد و در سرتاپاى وجود خود جز خدا نمى يابد، و با كمال رغبت و فرو رفتگى در محبت خدا، اعمال و وظايف خود را انجام مى دهد.

و به تعبير اميرمؤمنان(عليه السلام) كه مى فرمايد:

«ما عبدتُك خوفاً من نارك، و لاطمعاً فى جنّتك بل وجدتك أهلا للعبادة».

«من تو را اى خدا به خاطر ترس از آتش و يا از در بهشت نمى پرستم بلكه انگيزه من براى پرستش اين است كه تو را شايسته آن يافتم».

كشش اين نوع افراد به سوى خدا و فرمانبرى آن ها كاملا لذت بخش بوده و هرگز آن را با آزادى خود در تضاد نمى بينند.

كسانى كه بر اثر محدودنگرى، هستى را در چهارچوب ماده و انرژى منحصر كرده اند و هدف از وجود انسان را در لذت گرايى انديشيده اند براى آن نامحرمان، سخن گفتن از عشق به خدا و از عرفان اسلامى دور از بلاغت است.