و او از صحابه بود، و نسبت او مروان بن الحكم بن ابي العاص بن اميه بن عبد الشمس بن عبد مناف. و اول كسي كه خلافت را به شمشير گرفت او بود، و او مردي دراز بالا، باريك اندام. ولادت او در سنه اثنين بود، و او را به شهر اردن اهل شام در سنه اربع و ستين بيعت كردند، و بعضي با ضحاك قيس فهري بيعت كردند، و ميان هر دو فريق مصاف شد، موضعي كه آنرا مرج [4] راهط گويند، ضحاك كشته شد، تمام در بيعت مروان آمدند، و او زن يزيد معاويه را بخواست. روزي ميان او، و ميان پسر يزيد خالد نام كه پسر زن او بود، حكايتي شد، مروان خالد را دشنام مادر داد، و او بدين سبب بر مروان كينه گرفت، و او را زهر داد كار نكرد، شبي فرصت طلبيد، بالشت بر روي وي نهاد، چندان نگاه داشت كه مروان بمرد، در سنه خمس [5] و ستين، و مدت ولايت او نه ماه بود، و مدت عمر او شست و سه سال بود، و او را فرزندان بسيار بودند: عبد الملك و بشر و محمد و عبد العزيز و اللّه اعلم.