بيست و سه سال بود، و فوت او به فجأ [1] بود رحمه اللّه، در شب دوشنبه نوزدهم ماه رجب، سنه تسع و سبعين مائتين بود.
المعتضد باللّه
ابو العباس احمد بن الموفق. نام او احمد و محمد بود، و بروايتي طلحه بن
المتوكل [2] و روز خلافت سي و هفت سال بود، و ولادت او در ربيع الاول
سنه ثلاث و اربعين و مائتين. و او مردي عالم و نيكو سيرت و ضابط بود، و هر
خللي كه بعد از موفق در كار خلافت آمده بود بقرار باز آورد، و در عصر او
خوارج در ديار شام فساد كردند، معتضد خود بشام رفت، و خوارج را قهر كرد، و
رافع هرثمه [3] را از ايالت خراسان معزول كرد، و نصر احمد ساماني را
خليفه كرد در ما وراء النهر. و عمرو ليث را ايالت خراسان داد، و بعد از
مدتي اسماعيل ساماني عمرو ليث را اسير كرد، و بخدمت معتضد فرستاد، و ايالت
خراسان بتمام، حوالت او فرمود، و مدت خلافت او نه سال و نه ماه بود، و
بروايتي ده ساله و نه ماه. و فوت او بيست و دوم ماه ربيع الاول [4] سنه
تسع و ثمانين و مائتين بود.
المكتفي باللّه
ابو محمد علي بن المعتضد. مادر او ترك بود جيجك [5] نام، ولادت او در
بغداد بود غره ماه ربيع الاول سنه اربع و ستين و مائتين. او را پيش از فوت
پدرش بسه روز بيعت كردند. چون معتضد برحمت حق پيوست موكد گشت. و او مردي
كريم. و عاقل و خوب اخلاق بود، و در ايام او زكرويه [6] خارجي بسواد
كوفه خروج كرد، و مكتفي رضي اللّه عنه لشكر فرستاد، بعد از وقايع بسيار
[1] اصل: فوت او به قجقا بود. مجمل و الكامل: بصورت فجاء با فراط خمر در بغداد بمرد. [2] كذا شايد چنين باشد: (نام پدر او ابي احمد موفق بود و بروايتي طلحه بن المتوكل) زيرا كنت موفق ابي احمد بود (الكامل 7- 182). [3] اصل، رانع هر شمه. پ: هر همه الكامل (7- 173): رافع هرثمه [4] الكامل: ربيع الاخر [5] اصل: خنجك. پ: خجك طبري و الكامل و سيوطي: جيجك [6] اصل وپ: كرويه، الكامل (7- 218) زكرويه.