فرهنگ قرآن - امامی، عبد‌النبی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبد‌النبی جلد : 1 صفحه : 419

فرموده: «لام» در «لِلتَّقْوی ، در حقیقت «لام غایت» است، نه «لام علت»؛ یعنی قلوب آنها را خالص و آماده برای پذیرش تقوا می‌نماید؛ چرا که اگر قلب خالص نشود، و از آلودگی‌ها پاک نگردد، تقوای حقیقی در آن جایگزین نمی‌شود. [1]
همین‌طور فی قوله تعالی: «هُوَ أَهْلُ التَّقْوی وَ أَهْلُ الْمَغْفِرَةِ»، [2] در معنای آن فرمود: او اهل تقوا و آمرزش است، و در تفسیر آن می‌فرماید: شایسته است که از عقاب او بترسند، و از این‌که چیزی را شریک او قرار دهند، بپرهیزند، و نیز شایسته است که به آمرزش او امیدوار باشند. در حقیقت، این جمله اشاره به مقام «خوف»، «رجا»، «عذاب» و «مغفرت» الهی است، و در حقیقت تعلیلی است برای آیه قبل.
و بعد از ذکر حدیثی از تفسیر برهان، که در بحث «تقوا در روایات» خواهد آمد، می‌فرماید: گرچه تمام مفسران تا آنجا که ما دیده‌ایم، تقوا را در اینجا به معنای «مفعولی» تفسیر کرده‌اند و گفته‌اند: خدا شایسته این است که از او (از شرک و معصیت او) بپرهیزند، ولی این احتمال نیز هست که به معنای فاعلی نیز تفسیر شود؛ یعنی خدا اهل تقواست، از هرگونه ظلم و قبیح، و هرگونه کاری که برخلاف حکمت است، می‌پرهیزد، و در حقیقت، بالاترین مقام تقوا، از آن خداست، و آنچه در بندگان است، شعله ضعیفی از آن تقوای بی‌انتهاست، هرچند تعبیر به تقوا، به معنای اسم فاعلی، در مورد خداوند، کمتر گفته می‌شود. [3]

4. تقوا در تفاسیر روایی‌

1. ابن جمعه عروسی رحمه اللّه، در نور الثقلین درباره آیه: «وَ أَنْ تَعْفُوا أَقْرَبُ لِلتَّقْوی ، [4] از کتاب من لا یحضره الفقیه نقل می‌کند که حسن بن محبوب با اسنادش از ابی بصیر از ابی عبد اللّه، امام صادق علیه السّلام، روایت کند که او گوید: از آن حضرت درباره مردی سؤال کردم که با زنی

[1]. تفسیر نمونه، ج 22، ص 139.
[2]. مدثر/ 56.
[3]. تفسیر نمونه، ج 25، ص 267- 266.
[4]. بقره/ 237.

نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبد‌النبی جلد : 1 صفحه : 419

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست