نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبدالنبی جلد : 1 صفحه : 415
پرهیزگاری
نیز علاوه بر پوشاندن بشر از زشتی گناهان و حفظ (او) از بسیاری از خطرات
فردی و اجتماعی، زینت بسیار بزرگی برای او محسوب میشود؛ زینتی است چشمگیر
که بر شخصیت او میافزاید. در اینکه منظور از لباس تقوا چیست؟ در میان
مفسران گفتگو بسیار شده است؛ بعضی آن را به معنای «عمل صالح» گرفته، و بعضی
«حیا»، و بعضی «لباس عبادت»، و بعضی به معنای «لباس جنگ»، مانند: زره و
کلاهخود، و حتی سپر گرفتهاند؛ زیرا تقوا از ماده «وقایه» به معنای
نگهداری و حفظ است، و به همین معنا در قرآن مجید نیز آمده است؛ چنانکه در
سوره نحل، آیه 81 میخوانیم: «وَ جَعَلَ لَکُمْ سَرابِیلَ تَقِیکُمُ
الْحَرَّ وَ سَرابِیلَ تَقِیکُمْ بَأْسَکُمْ»: و برای شما پیراهنهایی قرار
داد که شما را از گرما حفظ میکند، و هم پیراهنهایی قرار داد که شما را
در میدان جنگ محفوظ میدارد. ولی همانطور که بارها گفتهایم، آیات قرآن
غالبا معنای وسیعی دارد که مصداقهای مختلف را در بر میگیرد. در آیه مورد
بحث نیز میتوان تمام این معانی را از آیه استفاده کرد و از آنجا که لباس
تقوا در مقابل لباس جسمانی قرار گرفته، به نظر میرسد که منظور از آن، همان
«روح تقوا و پرهیزگاری» است که جان انسان را حفظ میکند، و معنای «حیا» و
«عمل صالح» و امثال آن، در آن جمع است. [1] فی قوله تعالی: «لا تَقُمْ
فِیهِ أَبَداً لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَی التَّقْوی مِنْ أَوَّلِ یَوْمٍ
أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فِیهِ»، [2] در ترجمه، تفسیر و شرح بر آن فرموده:
خداوند به پیامبرش صریحا دستور میدهد که: هرگز در این مسجد- مراد مسجد
ضرار است- قیام به عبادت مکن و نماز مگذار: «لا تَقُمْ فِیهِ أَبَداً»،
بلکه به جای این مسجد، شایستهتر این است که در مسجدی قیام به عبادت کنی که
شالوده آن در روز نخست براساس تقوا گذارده شده است: «لَمَسْجِدٌ
أُسِّسَ عَلَی التَّقْوی مِنْ أَوَّلِ یَوْمٍ أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فِیهِ»،
نه این مسجدی که شالوده و اساسش از روز نخست بر کفر و نفاق و بیدینی و
تفرقه بنا شده است. کلمه «أَحَقُّ»: [1]. تفسیر نمونه، ج 6، ص 133- 132. [2]. توبه/ 108.
نام کتاب : فرهنگ قرآن نویسنده : امامی، عبدالنبی جلد : 1 صفحه : 415